ដំណឹងប្រាំពីរ: ការស្រាវជ្រាវ

ការស្រាវជ្រាវ

Showing posts with label ការស្រាវជ្រាវ. Show all posts

ភ្នំពេញ៖ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដំបូងបង្អស់ក្នុងសម័យប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺហ្វូណន ដែលចាប់បដិសន្ធិឡើង ដោយឥណ្ឌានីយកម្ម តាមរយៈពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។ ដូច្នេះហើយបានជាយើងឃើញមានការលេចធ្លោឡើងនូវបុរីជាច្រើនដែលជា កំពង់ផែសមុទ្រ។ យោងតាមកំណត់ហេតុចិន បុរីសមុទ្រទាំងនេះ ដែលសព្វថ្ងៃភាគច្រើន ស្ថិតនៅក្នុងដែនដីសណ្តរកម្ពុជាក្រោម ក្នុងឈូងសមុទ្រសៀម និងជ្រោយមលយូ។ បេសកជនការទូតចិន កាំង ថៃ និងយូ ជិន បានរៀបរាប់ឈ្មោះកំពង់ផែមួយចំនួនដូចជា ទុន ស៊ុន ជាដើម នៅជ្រោយម៉ាឡេ ដែលជាតំបន់ឆ្លងកាត់ទៅកាន់ប្រទេសឥណ្ឌា។ យ៉ាងណាមិញ គេក៏បានជួបកំពង់ផែសមុទ្រមួយទៀតនៅអូរកែវ កម្ពុជាក្រោមដែរ។

កំពង់ផែភ្នំពេញ នាចុងស.វទី ១៩ ដើមទី ២០ ឯកសារ អាដឺម៉ា ឡឺក្លែរ បណ្ណាល័យខេត្តអាឡាំងសុង រូបចម្លង (ម.ត ១៩៧៨)

មានភស្តុតាងជាច្រើនបង្ហាញថា នគរភ្នំបានលាតសន្ធឹងលើអាណាខេត្ត ដែលស្ថិតក្នុងភូមិភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្នផងដែរ ដូចជាខេត្តនគរស្រីធម្មរាជា, សុងក្លា, សុរាត, យ៉ាឡា, ប៉ាតានី ជាដើម ដែលស្ថិតនៅក្នុងឈូងសមុទ្រសៀមសព្វថ្ងៃនេះ។ សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្នុងកំណត់ហេតុចិនបុរាណខាងលើនេះក៏មានការអះអាងថា ខ្មែរនាដើមទសវត្សទី៣ ក៏មាននាវាចរណ៍ចម្បាំងផងដែរ ហើយរហូតដល់រជ្ជកាលព្រះបាទសុរិយាវរ្ម័នទី១ សតវត្សរ៍ទី១១ ស្ថានភាពនេះក៏មិនទាន់ប្រែប្រួលដែរ។ ឱនភាពនៃនាវាចរណ៍ខ្មែរដែលជាប្រភពនៃវឌ្ឍនភាពនៃវប្បធម៌-អារ្យធម៌ ខ្មែរ តាមរយៈពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ បានផ្តើមឡើងដោយការកាន់កាប់តំបន់ឈូងសមុទ្រទាំងនោះ ពីសំណាក់ប្រទេសសៀម នៅសតវត្សរ៍ទី១៣ និងទី១៤ និងប្រទេសវៀតណាមចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី១៧ គឺក្នុងបរិបទនេះហើយ ទើបមានការស្ថាបនាកំពង់ផែកំពង់សោម ដើម្បីផ្សារភ្ជាប់នឹងសមុទ្រវិញក្រោយពីទទួលបានឯករាជ្យ។

ផែនៅមុខព្រះបរមរាជវាំង ក្នុងពេលបុណ្យអុំទូក ឯកសារបារាំង មុនឆ្នាំ១៩៣០

ប្រិយមិត្តកុំភ្លេចថា ផ្លូវទឹកក្នុងវប្បធម៌ខ្មែរ រមែងតែដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ខាងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាជំនឿសាសនា ឬទេវកថាអាយ។ អត្ថបទរឿងព្រេងបុរាណមួយចំនួនបានឲ្យដឹងពីទីក្រុងនានា ដូចករណីទីក្រុងអង្គរដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្បែរទីប្រសព្វគ្នានៃ ដងស្ទឹងពីរ ដែលគេប្រៀបទៅនឹងស្តេចនាគឈ្មោល និងស្តេចនាគញី ពោលគឺ ដងស្ទឹងគូលែន និងសៀមរាប ហើយទីក្រុងភ្នំពេញ ក៏ដូច្នោះដែរ។ ទីក្រុងភ្នំពេញត្រូវបានកសាងឡើងនៅទីប្រសព្វគ្នានៃដងទន្លេបួន គឺទន្លបាសាក់ ទន្លេសាប និងទន្លេមេគង្គលើ-ក្រោម ដែលជាហេតុនាំឲ្យទីក្រុងនេះប្រកបដោយលក្ខណៈពិសិដ្ឋអស្ចារ្យ ក្នុងសម័យអង្គរ។ ជាការពិតណាស់ តាមប្រពៃណីខ្មែរ ទីតាំងខ្លះមានឈ្មោះល្បីល្បាញខ្ទរខ្ទារ ក៏ដោយសារតែមានបារមីកាន់ដ៏វិសេសវិសាល។ យ៉ាងណាមិញ ស្ថានភាពនៃទីតាំងនៃរាជធានីភ្នំពេញ ជាពិសេសនៅម្តុំវត្តឧណ្ណាលោម ដែលធ្លាប់ជាទីតាំងនៃប្រាសាទថ្មមួយនាសតវត្សរ៍ទី១០ មុនការសាងសង់ព្រះបរមរាជវាំង ក៏យ៉ាងដូចច្នោះដែរ។

កំពង់ផែនៅជិតព្រះបរមរាជវាំង ដោយមានវត្តមានរបស់កប៉ាល់ជំនួញបារាំង ឯកសារបារាំង មុនឆ្នាំ១៩៣០

ទោះបីជាបច្ចុប្បន្នភាព មានការអភិវឌ្ឍគ្រប់វិស័យ ជាពិសសផ្នែកសំណង់ស្ថាបត្យកម្មគ្រប់ប្រភេទ ដែលធ្វើឲ្យទីក្រុងភ្នំពេញផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់ ព្រោះបានក្លាយទៅជាទីក្រុងទំនើបដ៏ល្អបវរមួយក្នុងចំណោមទីក្រុង ទំនើបក្នុងភូមិភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍យើងនេះក៏ដោយ ក៏ស្ថានភាពនេះមិនអាចធ្វើឲ្យគេមើលរំលងទីតាំងដ៏វិសេសវិសាលរបស់ ទីក្រុងនេះដែរ។
ដូចពោលខាងលើស្ថិតនៅត្រង់ទន្លេចតុមុខ ទីប្រសព្វនៃទន្លេធំ និងទន្លេសាប ទីក្រុងភ្នំពេញ គឺជាអំណោយរបស់ដងទន្លេ ទាំងនោះដែលជាប្រភពនៃការរីកដុះដាល ពោលគឺវឌ្ឍនភាព។ មិនដូច្នេះទេ ម្តេចក៏មានសហគមន៍មនុស្សរស់នៅយ៉ាងកុះកុញនៅក្នុងតំបន់នេះតាំងពី សម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ដោយបានឆ្លងកាត់នូវដំណាក់កាលផ្សេងៗនៃការវិវត្តន៍ដូចជាសម័យអង្គរ ជាដើម។ មុនសតវត្សរ៍ទី១៥ ពេលដែលព្រះបាទពញយ៉ាត បានកសាងរាជធានីភ្នំពេញ គេហាក់បីដូចជាពុំទាន់ឃើញមានកំពង់ផែទន្លេ ដើម្បីបង្ហាញអំពីអាទិភាពនៃវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងទីតាំងនេះទេ ទោះបីជាមានសហគមន៍មនុស្សរស់នៅរួចហើយក៏ដោយ។
ថ្មីៗនេះក្រោយពីការឃើញនូវឡដុតកុលាលភាន៍ ដ៏ច្រើនលើសលប់នៅតំបន់ជើងឯក ទើបយើងដឹងថា ខ្មែរពិតជាបានផ្តើមប្រើប្រាស់ផ្លូវគមនាគមន៍ផ្លូវគោក និងផ្លូវទឹកដែលមានដៃទន្លេមួយចំនួននៅតាមដងទន្លេរួចមកហើយ តែដោយសារខ្វះព័ត៌មានច្បាស់ពីព្រះរាជពង្សាវតារខ្មែរ ទើបយើងពិបាកនឹងសន្និដ្ឋានបានច្បាស់អំពីតួនាទីនៃកំពង់ផែទាំងនោះ និងអាទិភាពរបស់វាក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច។ តែវត្តមាននៃចំណតទូតកុះកុញនៅមុខព្រះបរមរាជវាំងនាចុងសតវត្សរ៍ទី ១៩ ដើមសតវត្សរ៍ទី២០នោះ ធ្វើឲ្យយើងសន្និដ្ឋានថា ការប្រើប្រាស់ទីតាំងនេះមិនមែនជាការចៃដន្យឡើយ ជាពិសេសនៅសម័យកាលមួយ ដែលបារាំងទើបមកដល់ទីក្រុងភ្នំពេញ។ ចំពោះយើង យើងយល់ថា មានកំពង់ផែនៅទីនោះរួចទៅហើយមុនសម័យអាណានិគម។
សម័យបុរាណ វត្តមានរបស់ផ្លូវគោក និងទឹកទាំងនោះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយដ៏សំខាន់មួយ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍សង្គម វប្បធម៌ ជាពិសេសខាងវិស័យពាណិជ្ជកម្មក្នុងប្រទេស និងក្រៅប្រទេស ដូចជាការដឹកកុលាលភាជន៍ ដែលជាផលិតកម្មអាយទៅកាន់ខេត្តផ្សេងៗ និងព្រះរាជធានីអង្គរបុរី ឬចេនឡា។ បើនិយាយម្យ៉ាងទៀត គមនាគមន៍ទាំងនោះ គឺជាមូលដ្ឋានដ៏មានសក្តានុពល សម្រាប់ផ្លាស់ប្តូរទំនិញ និងវប្បធម៌។ កុំភ្លេចថា តំបន់រាជធានីភ្នំពេញ បានទទួលឥទ្ធិពលមកពីក្រៅតាមសម័យកាលនីមួយនៃដំណើរប្រវត្តិសាស្ត្រ យ៉ាងប្រាកដ។
តាមរយៈរបាយការណ៍នាសម័យអាណាព្យាបាលបារាំង យើងក៏ដឹងទៀតថា ទីក្រុងភ្នំពេញបានក្លាយទៅជាកំពង់ផែពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ដ៏សំខាន់មួយ ហើយស្ថានភាពនេះបានបន្តរហូតដល់បច្ចុប្បន្នយ៉ាងមមាញឹកនៅក្បែរស្ពាន ជ្រោយចង្វារសព្វថ្ងៃ៕ fpm

វៀតណាម ៖ នាង Huyen បានថតរូបភាពខ្លួនឯង និងអ្នកធ្វើការជាមួយ ដាក់នៅលើហ្វេសប៊ុក ដើម្បីលេងជាមួយ អតិថិជនរបស់ខ្លួន ដើម្បីធ្វើឲ្យពួកគេសប្បាយរីករាយ ហើយរូបភាពទាំងនោះ បានថតនៅសណ្ឋាគារផ្កាយ ៣ មួយកន្លែង ។ ប៉ូលិស BA Trung Hai នាទីក្រុងហាណួយ បានឲ្យដឹងថា រូបភាពដែលបានបង្ហោះនេះ ជារូបភាពបង្ហាញពី ជីវកម្មផ្លូវភេទ នៅលើអនឡាញ និងស្ថិតនៅក្នុងការកាត់ទោស ចំណែកឈ្មួញកណ្តាលក៏ជាប់គុក ។
ស្រីពេសពេស្យា Do Thi Huyen កើតនៅឆ្នាំ ១៩៩៣ មានទីលំនៅបច្ចុប្បន្នក្នុតំបន់ Truong Dinh សង្កាត់ Hai Ba Trung ទីក្រុងហាណូយ។ នាង Huyen មិនត្រឹមតែបង្ហោះ រូបថតរបស់ខ្លួនឯង ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងយករូបភាព អ្នកធ្វើការជាមួយបង្ហាញ លើអ៊ីនធឺណេតផងដែរ ដើម្បីផ្តល់សេវាកម្ម ដល់អតិថិជនរបស់ខ្លួន។ បន្ទាប់ពីអតិថិជន ដែលជាភ្ញៀវនៅលើអនឡាញ ហ្វេសប៊ុកនេះ ជ្រើសរើសយក ទើបនាងប្រកាសពីតម្លៃ ហើយតម្រូវឲ្យមករួមភេទ នៅសណ្ឋាគារផ្កាយ ៣ ខាងលើ។
បន្ទាប់ពីរុករករបស់ប៉ូលិស អស់រយៈពេលជិតមួយខែ ពោលគឺខែក្នុងមេសា ឆ្នាំ២០១៣ ប៉ូលិសបានក្តាប់បានដើមទង ឈានដល់ចាប់ខ្លួន មេឈ្មួញនិងសហការី ២ កន្លែង ដែលលក់សេវាកម្មផ្លូវភេទនេះ គឺនៅ Huong Giang ផ្លូវ Mai Hac De សង្កាត់ Hai Ba Trung ។ នាង Huyen បានសារភាពថា កាលពីមុននាងធ្លាប់បាន ទទួលទូរស័ព្ទ ពីភ្ញៀវដែលជាបុរស បានសួរបុគ្គលិកសណ្ឋាគារ Huong Giang Hotel ហើយនាង Huyen ក៏បានយល់ព្រម ចំនួនទឹកប្រាក់ ៤ លានដុង ឲ្យឈ្មួញកណ្តាល ៣ លាន និងឲ្យអ្នកការពារ ១លាន ។
ប្រធាននាយកដ្ឋាន ប៉ូលិសប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស ក្រុងហាណូយ បានបញ្ជាក់ថា មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ នៅលើបណ្តាញអ៊ីនធឺណេត ជាពិសេសហ្វេសប៊ុក សម្បូរអាជីវកម្មផ្លូវភេទ នេះណាស់ និងមានទាំងទូរស័ព្ទ ទំនាក់ទំនងតថ្លៃ សម្រាប់ការរួមភេទ នៅលើហ្វេសប៊ុកទៀតផង ដែលបញ្ហាទាំងនេះស្ថិតនៅក្នុងបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ៕

_____________________
ប្រភពព័ត៌មានពី៖ វត្តភ្នំ

វ៉ាស៊ីនតោន៖ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន ចិនស៊ិនហួ ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ថា ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បាន រកឃើញបឹងទឹកសាប មួយកន្លែងដែលស្ថិត នៅលើភពព្រះអង្គារ ដែលបឹងនោះអាចផ្តល់ ការរស់នៅដល់ មនុស្សបាន។

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានឡើងទៅបំពេញ បេសកកម្មនៅភពព្រះអង្គារ ជាមួយនឹងយានរុករក បាន វិភាគនឹងរកឃើញថា មានដុំផ្ទាំងថ្ម មួយដ៏ធំផុសចេញពីដី ហើយទីតាំងនោះត្រូវ បានគេដាក់ឈ្មោះថា ឆក កំបិត លឿង (Yellowknife Bay) ដែលជារណ្តៅមួយផុសឡើង ខណៈដែលយានអវកាស រុករកបានចុះចត នៅក្នុងខែ សីហា ឆ្នាំ២០១២កន្លង ទៅ ។

តាមការឲ្យដឹងពីក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ រណ្តៅដ៏ធំនោះមានល្បប់ភក់ និង ហើយត្រូវបានគេប៉ាន់ ប្រមាណថាវាមាន ប្រវែង ១៥០គីឡូម៉ែត្រ ដោយមានភ្នំព័ទ្ធជុំវិញ ហើយបឹងមួយនេះត្រូវបាន គេកំណត់អាយុកាលរបស់ វាប្រមាណ ៣,៦ពាន់លានឆ្នាំ ។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវយល់ឃើញថា បឹងដែលរកឃើញនោះ គឺអាចមានអាយុកាល រាប់ពាន់ឆ្នាំ ប្រាកដមែន។

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានលើកឡើងថា តាមការវិភាគរបស់ពួកគេ បឹងនោះជាបឹងទឹកសាប ដោយផ្ទុកជីវៈតូចៗ និង មានកាបូន អ៊ីដ្រូសែន អុកស៊ីសែន នីដ្រូសែន និងស៊ុលហ្វួ ។

បឹងនេះអាចផ្តល់ការរស់រានដល់មនុស្សបាន ព្រោះវាមានសារធាតុ ដែលយ៉ាងទ្រទ្រង់ដល់អាយុជីវិត បានដូច ភពផែនដីដែរ ៕

ជាងច្រើនរយឆ្នាំ ពោលគឺចាប់តាំង ពីចុងសតវត្សរ៌ទី១៥ ប្រជាជនទូទៅ នៅលើពិភពលោក នាំគ្នាដឹងថា អ្នកដែល បានរកឃើញទ្វីបអាមេរិក មុនគេបង្អស់ គឺ គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ (Christophe Colomb) ប៉ុន្តែតាមឯកសារមួយចំនួន បញ្ជាក់ ថា ចិនឯណោះទេ ដែលជាអ្នកទៅដល់មុនគេបំផុត ពោលគឺមុន គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ៧០ឆ្នាំ ។

ដំណើររឿងរបស់ គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ បានកើតឡើង នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៥។ នៅពេលនោះ អឺរ៉ុបបានងើបចេញពី យុគខ្មៅ ងងឹត នៃយុគសម័យកណ្តាល ហើយចាប់ផ្តើមស្គាល់នូវភាព រុងរឿងឡើងវិញបន្តិចម្តងៗ ហើយក្នុងនោះ គឺឃើញមានប្រទេសមហាអំណាចថ្មី ដែលចាប់ផ្តើមលេចមុខឡើង នៅអឺរ៉ុប គឺព័រទុយហ្កាល់ និងអេស្ប៉ាញ។ នៅពេលនោះ បណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបកំពុងតែប្រជែងគ្នា ក្នុងការពង្រីកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេរៀងៗខ្លួន តាមរយៈ ការធ្វើអាណានិគម និងការគ្រប់គ្រងផ្លូវជំនួញ។ ការធ្វើជំនួញ ដែលកាក់កបជាងគេ នៅពេលនោះ គឺការជួញដូរ ជាមួយអាស៊ី ហើយជំនួញនេះត្រូវគេធ្វើតាមផ្លូវគោក ដែលគេហៅថា “ផ្លូវសូត្រ” តភ្ជាប់អឺរ៉ុប ទៅឥណ្ឌា និងចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវគោកពីអឺរ៉ុបទៅអាស៊ីត្រូវប្រឈមមុខនឹង គ្រោះថ្នាក់ច្រើន នៅក្រោយពេលដែល ចក្រភព អូតូម៉ង់របស់តួកគី បានវាយយកទីក្រុងកុងស្តង់ទីណូប និងផ្តួលរំលំចក្រភពប៊ីហ្សង់តាំង នៅឆ្នាំ១៤៥៣។

ព័រទុយហ្កាល់ ដែលពេលនោះជាប្រទេសមួយជំនាញខាងផ្លូវសមុទ្រ ក៏បានងាកទៅធ្វើការជួញដូរតាម ផ្លូវសមុទ្រ វិញ ដោយចេញដំណើរពីព័រទុយហ្កាល់ តាមមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ចាក់ចុះទៅទិសខាងត្បូង វាងមួយជុំទ្វីប អាហ្វ្រិក មុននឹងឆ្លងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ទៅកាន់តំបន់អាស៊ី។

ក៏ប៉ុន្តែ គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ដែលជាអ្នកជំនាញខាងដើរកប៉ាល់មកពីអ៊ីតាលី បានបែកគំនិតមួយថ្មីថា ដោយសារ តែផែនដីមានរាងមូល បើសិនជាគេធ្វើដំណើរចេញពីអឺរ៉ុប ឆ្ពោះទៅទិសខាងលិច កាត់តាមមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក គេនឹងអាចធ្វើដំណើរដោយត្រង់ទៅដល់ឥណ្ឌា ដោយចំណាយពេលតិចជាង ការធ្វើដំណើរទៅទិសខាងកើត ដែល ត្រូវវាងមួយជុំទ្វីបអាហ្វ្រិក។ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៥ ស្តេចអេស្ប៉ាញក៏បានជួលគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ឲ្យដឹកនាំបេសកកម្ម ក្នុងនាមអេស្ប៉ាញ ធ្វើដំណើរតាមកប៉ាល់ កាត់មហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ឆ្ពោះទៅអាស៊ី។

នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ឆ្នាំ១៤៩២ គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ បានចេញដំណើរពីអេស្ប៉ាញ ជាមួយនឹងកប៉ាល់ ៣គ្រឿង ឆ្ពោះ ទៅទិសខាងលិច សំដៅទៅអាស៊ី។ ជាង ២ខែក្រោយមក នៅថ្ងៃទី១២ ខែតុលា កប៉ាល់របស់គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ក៏បាន ធ្វើដំណើរមកដល់ឆ្នេរខាងកើតនៃទ្វីបអាមេរិក។ គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ នឹកស្មានថាខ្លួនមកដល់ឥណ្ឌា ក៏បានហៅជនជាតិ ដើម ដែលរស់នៅលើទ្វីបអាមេរិកថាជាពួកឥណ្ឌា។ ឈ្មោះ ដែលនៅជាប់រហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន គឺ “ឥណ្ឌាស្បែកក្រហម”។

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ត្រូវបានប្រវត្តិសាស្រ្តចារទុកថាជាអ្នកដែលបានរកឃើញទ្វីបអាមេរិក មុនគេបង្អស់។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រោយមក គេបានរកឃើញភស្តុតាង ដែលបញ្ជាក់ថា គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ មិនមែនជាអ្នករក ឃើញទ្វីបអាមេរិកមុនគេនោះទេ ហើយក៏មិនមែនជាជនជាតិអឺរ៉ុបទីមួយ ដែលបានធ្វើដំណើរទៅដល់ ទឹកដីអាមេរិក នោះដែរ។

មុនពេល ដែលគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ធ្វើដំណើរមកដល់ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៥ ទ្វីបអាមេរិកមានមនុស្សរស់ នៅតាំងពី រាប់ម៉ឺនឆ្នាំមកហើយ។ ជនជាតិដើមនៅអាមេរិក (ដែលយើងហៅថា ជាជនជាតិឥណ្ឌាស្បែកក្រហម) តាមការពិត គឺជាមនុស្ស ដែលមានដើមកំណើតមកពីអាស៊ី។ ពួកគេបានធ្វើដំណើរចេញពីអាស៊ី មកអាមេរិក កាលពីប្រមាណ ជា ២ម៉ឺនឆ្នាំមុន ដោយឆ្លងកាត់តាមចក្រសមុទ្រ រវាងរុស្ស៊ី និងរដ្ឋអាឡាស្កា (Bering Sea) នៅក្នុងអំឡុងយុគសម័យ ទឹកក (Ice Age) ពេលដែលកម្ពស់មានកម្រិតទាប ហើយច្រកសមុទ្រនេះ នៅជាដីគោកនៅឡើយ ដែលអាច ឲ្យគេដើរ ឆ្លងកាត់បាន។

ចាប់តាំងពីក្រោយយុគសម័យទឹកកក នៅពេលដែលកម្ពស់ទឹកសមុទ្រកើនឡើង ទ្វីបអាមេរិកត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ពីតំបន់ផ្សេងទៀត ដោយមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក នៅខាងលិច និងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក នៅខាងកើត ដែល ជាហេតុធ្វើឲ្យទ្វីបអាមេរិកនេះ ត្រូវបានគេបំភ្លេចចោលស្ទើរតែទាំងស្រុង។ រហូតទាល់តែក្រោយពេល គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ធ្វើដំណើរមកដល់ទ្វីបនេះ ទើបមហាអំណាចនៅអឺរ៉ុប ជាពិសេស អេស្ប៉ាញ និងព័រទុយហ្កាល់ ចាប់ ផ្តើម នាំគ្នាធ្វើដំណើរមកដាក់អាណានិគមលើទ្វីបអាមេរិក ហើយពិភពលោកទាំងមូលដឹងថា មានទ្វីបអាមេរិក ហើយ ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ គេនាំគ្នាគិតថា គឺគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ដែលជាអ្នកបានរកឃើញទ្វីបអាមេរិកនេះមុនគេ។

ក៏ប៉ុន្តែ ក្រោយមកទៀត អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តមួយចំនួនបានរកឃើញថា ទ្វីបអាមេរិកត្រូវបានគេរកឃើញ តាំងពីមុន គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ទៅទៀត។

អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តខ្លះបានអះអាងថា សំពៅចិន ក្រោមការដឹកនាំរបស់មេទ័ពជើងទឹកនៃរាជវង្សមីង ឈ្មោះ Zheng He បានធ្វើដំណើរទៅដល់ទ្វីបអាមេរិក តាំងពីឆ្នាំ១៤២១ ពោលគឺ ប្រមាណជា ៧០ឆ្នាំ មុនគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ (១៤៩២)។ ក្រោយមកទៀត គេបានរកឃើញផែនទីគូរដោយចិន ដែលបង្ហាញអំពីផ្នែកខ្លះនៃទ្វីបអាមេរិក។ ផែនទីនេះត្រូវ បានគូរតាំងពីមុនពេលគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ធ្វើដំណើរទៅដល់ទ្វីបអាមេរិកទៅទៀត ហើយខ្លះត្រូវបានគូរ តាំងពីក្នុង សម័យកាល ដែលចិនស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អធិរាជម៉ុងហ្គោល គូប៊ីឡៃ ខាន់ ម៉្លេះ ដែលអាចបញ្ជាក់ថា ចក្រភពម៉ុងហ្គោលបានរកឃើញទ្វីបអាមេរិក តាំងពីមុន Zheng He នៃរាជវង្សមីងទៅទៀត។

ក៏ប៉ុន្តែ រហូតមកទល់នឹងពេលនេះ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត នៅតែមានការខ្វែងគំនិតគ្នាច្រើននៅឡើយ ជុំវិញការរកឃើញ ទ្វីបអាមេរិកដោយចិន ក្រោមរាជវង្សមីង ឬដោយចិន ក្រោមគូប៊ីឡៃ ខាន់ នៃចក្រភពម៉ុងហ្គោល។ តែទោះជាយ៉ាង ណា គេបានយល់ស្របគ្នាថា អាមេរិកពិតជាត្រូវបានគេរកឃើញតាំងពីមុនគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំមែន។

អ្នកដែលបានរកឃើញទ្វីបអាមេរិក មុនគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ហើយដែលគេអាចបញ្ជាក់បានច្បាស់លាស់ តាមរយៈ ភស្តុតាង បុរាណវិទ្យា គឺពួកវីគីង (Viking) ពោលគឺ ជនជាតិក្នុងអម្បូរហ៊្សែរម៉ានិក ដែលរស់នៅតំបន់អឺរ៉ុប ខាងជើង ។ តាមរយៈកំណាយបុរាណវិទ្យា នៅប៉ែកខាងកើតប្រទេសកាណាដា (Newfoundland) គេបានរកឃើញថា ពួក វីគីង បានធ្វើដំណើរទៅដល់ និងតាំងទីលំនៅ ក្នុងទ្វីបអាមេរិក តាំងពីក្នុងអំឡុងដើមសតវត្សរ៍ទី១១ ពោលគឺ ប្រមាណជាជិត ៥០០ឆ្នាំ មុនគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ។

ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះបីជាគ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ មិនមែនជាអ្នកបានរកឃើញទ្វីបអាមេរិកមុនគេក៏ដោយ ការធ្វើដំណើររបស់ គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ទៅដល់ទ្វីបអាមេរិក នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១៥ គឺជាចំណុចចាប់ផ្តើមដ៏សំខាន់មួ យនៃការបើកចំហ ទ្វីបអាមេរិក ទៅកាន់ពិភពលោក។ គឺជាការបើកផ្លូវ ដល់មហាអំណាចអឺរ៉ុប ឆ្ពោះទៅស្វែងយល់ស៊ីជម្រៅ និងធ្វើ អាជីវកម្មលើធនធាន នៅលើដែនដីថ្មីដ៏ធំមួយ ប៉ុន្តែ វាក៏ជាការបើកផ្លូវផងដែរ ឆ្ពោះទៅរកការវិនាសហិនហោច សម្រាប់ជនជាតិដើមអាមេរិក៕

ដកស្រង់ពី RFI

រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ការផិតក្បត់គឺជារឿងអាស្រូវ ដែលមនុស្សគ្រប់គ្នា តែងយកមកនិយាយដើមគ្នា ពីក្រោយខ្នង ទាំងពួកគេធ្វើការសន្និដ្ឋាន ខុសទាំងស្រុងក៏មាន ហើយលោក ស្កុត ហាល់ហស្សមេន អ្នកឯកទេសចិត្តវិទ្យា នៃសាកលវិទ្យាល័យប្រោន បានធ្វើការស្រាវជ្រាវ លើបុរសស្ត្រី ជីវិតគូស្នេហ៍ និងអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាង១០ឆ្នាំមកហើយ បានលើកឡើងនូវការសន្និដ្ឋានខុសទាំង១០ ចំណុច ដែលមនុស្សយើង តែងយល់ច្រឡំពីទង្វើផិតក្បត់នេះ។

១-នៅពេលបែកការណ៍រឿងផិតក្បត់ គូស្នេហ៍មិនអាចបន្តរស់នៅ រីករាយជាមួយគ្នាទៀតទេ ៖ ជាការពិតណាស់ លើលោកនេះគ្មានអាថ៌កំបាំងទេ។ អ្នកដែលលួចលាក់ មានជនទី៣ តែងតែត្រូវគេចាប់បាននៅថ្ងៃណាមួយ ជាមិនខាន។ ប៉ុន្តែមិនមែនថា នោះជាថ្ងៃអវសាននៃ ចំណងស្នេហ៍របស់អ្នកឡើយ។ ជាក់ស្ដែង ក្រោយពីការបែកការណ៍ រឿងលួចលាក់មានអ្នកថ្មីក្រោយខ្នង គូស្នេហ៍ប្រមាណជា ៥០ភាគរយបែរជាអាចផ្សះផ្សាគ្នា កាន់តែយល់ចិត្តគ្នា និងរឹតចំណងស្នេហ៍ ឲ្យកាន់តែរឹងមាំឡើងថែមទៀតផង។

២-អ្នកលួចលាក់មានសហាយច្រើន តែមិនរីករាយនឹងជីវិត អាពាហ៍ពិពាហ៍បច្ចុប្បន្ន ៖ យោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិ មនុស្សរាប់ពាន់នាក់ ប្ដីប្រពន្ធដែលលួចលាក់ មានថ្មីមួយចំនួន មិនចង់ធ្វើការលែងលះទេ។ ចំណោមបុរស ដែលផិតក្បត់ភរិយាមាន ៥៦ភាគរយជាបុរស ដែលស៊ូមិនលែងប្រពន្ធ។ ក្នុងចំណោមស្ត្រីដែលផិតក្បត់ស្វាមី មាន៣៤ភាគរយជានារីដែលមិនចង់លែងប្ដីរបស់ខ្លួន។

៣-ទង្វើផិតក្បត់មិនត្រឹមតែ ជាការឡើងគ្រែជាមួយដៃគូផ្សេងទេ តែវាជាការបែកចិត្តតែម្តង ៖ ជួនកាល តម្រូវការសិច តែម្យ៉ាងក៏ធ្វើឲ្យមនុស្ស ស្វែងរកជនទីបីមក បង្គ្រប់ដែរ ប៉ុន្តែមិនមែនមានន័យថា អ្នកនោះនឹងប្រគប់បេះដូង ឲ្យជនទីបីដែរ។ ពោលគឺអ្នកខ្លះគ្រាន់តែ ចង់រកដៃគូថ្មីដើម្បីសប្បាយ មួយពេលឲ្យប្លែកអារម្មណ៍ប៉ុណ្ណោះ មិនមែនចង់មានទំនាក់ទំនង ផ្លូវចិត្តអ្វីវែងឆ្ងាយ ជាងល្បែងលើគ្រែឡើយ។

៤-បើគ្មានការរួមរ័ក គេមិនហៅថាសកម្មភាពផិតក្បត់ឡើយ ៖ ការផិតក្បត់ជាច្រើនករណី មិនមានសកម្មភាពរួមភេទ ទាល់តែសោះ។ ជួនកាលអ្នកនឹង នឹកឃើញដល់ជនទីបី ហើយអ្នកបានចំណាយពេលមួយរាត្រី នៅក្នុងការិយាល័យជាមួយគ្នា ជជែកគ្នាពីអាថ៌កំបាំង និងរឿងរ៉ាវឯកជនដទៃទៀត ដោយមិនបានប៉ះពាល់គ្នាស៊ីជម្រៅទេ។ អ្នកគិតថា អ្នកមិនបានធ្វើអ្វីខុស គន្លងសីលធម៌ឡើយ ប៉ុន្តែដៃគូរបស់អ្នកនៅតែចាត់ទុកថា នេះជាផ្នែកមួយនៃទង្វើផិតក្បត់។

៥- ការផិតក្បត់គឺកើតឡើង តែដោយសារសិចប៉ុណ្ណោះ ៖ ខុស ហើយ! អ្នកខ្លះចង់សាកម្ហូបថ្មី ចង់រួមសង្វាសជាមួយដៃគូថ្មី។ ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះទៀតលួចលាក់ មានសហាយដោយសារតែ ទទួលបានអារម្មណ៍ កក់ក្ដៅពីអ្នកទីបីនោះប៉ុណ្ណោះ។ សិចមិនមែនជាមូលហេតុចម្បង នៃការផិតក្បត់ទេ ពោលគឺវាត្រូវការផ្លូវអារម្មណ៍គួបផ្សំផងដែរ។

៦-គ្រួសារមានបញ្ហា ដៃគូប្រាកដជាផិតក្បត់រកអ្នកថ្មី ៖ ជីវិតគូស្រករណា ក៏មានបញ្ហាដែរ។ ការផិតក្បត់មិនមែនកើតឡើង ដោយសារបញ្ហាក្នុងគ្រួសារឡើយ។ អ្វីដែលជាមូលហេតុចម្បង គឺប្ដីប្រពន្ធជួបបញ្ហាតែមិនបានដោះស្រាយឲ្យល្អ ទើបធ្វើឲ្យចំណងស្នេហ៍នេះ បាត់បង់ភាពកក់ក្ដៅរហូតដល់ភាគីណាមួយ ត្រូវលួចលាក់ស្វែងរកអ្នកថ្មី មកស្អំបេះដូង។

៧-អ្នកធ្លាប់មានប្រវត្តិផិតក្បត់ម្ដង គឺក្បត់មួយជីវិត ៖ ជាការពិតណាស់ ទម្លាប់ផិតក្បត់អាចជាស្លាកស្នាមដែលពិបាកលុប។ ប៉ុន្តែតាមការស្រាវជ្រាវ អ្នកធ្លាប់ខុសម្ដងក៏អាចកែខ្លួន និងធ្វើឲ្យចំណងស្នេហា កាន់តែរឹងមាំផងដែរ។ អ្នកជំនាញចិត្តរូបនេះ បានណែនាំថា អ្នកផិតក្បត់ត្រូវតែចេះ សារភាពកំហុស បកស្រាយការពិត ទើបព្យាបាលរបួសផ្លូវចិត្តបាន។

៨-ការផិតក្បត់ជាទីបញ្ចប់ នៃជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ ៖ តាមទិន្នន័យ ប្ដីប្រពន្ធដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់ ទុក្ខព្រួយដោយសារទង្វើ មានសហាយរបស់ដៃគូនោះ មានប្រមាណជាង ៥០ភាគរយមិនបាន លែងលះគ្នាទេ។ ទោះជាមានរបួសបេះដូងក្ដី ក៏ពួកគេសុខចិត្តរស់នៅ ជាប្ដីប្រពន្ធដដែល។

៩-ជនទីបីជាមនុស្សដែលក្មេង និងស្អាតជាងដៃគូជីវិតរបស់អ្នក ៖ មិនមែនឲ្យតែស្រីថ្មី ត្រូវតែក្មេងជាងប្រពន្ធឡើយ ហើយប្រពន្ធដែលលួចមាន សហាយមិនមែនសុទ្ធតែប្រព្រឹត្តខុស ជាមួយប្រុសក្មេងទេ។ ពោលគឺឲ្យតែអ្នកនោះ ជាមនុស្ស «ថ្មី»។

១០-ការផិតក្បត់ជាទង្វើចេតនា ៖ ការផិតក្បត់ភាគច្រើន មិនមែនកើតឡើង ដោយចេតនាទេ។ អ្នកបម្រើការជាមួយគ្នា អាចបង្កើតទៅជាភ្លើងស្នេហ៍ ដើមរកាដែក ព្រោះតែភាពស្និទ្ធស្នាលនឹងគ្នា រហូតដល់ភ្លេចប្ដីប្រពន្ធខ្លួននៅផ្ទះ។ នេះមិនមែនជាសកម្មភាព កើតឡើងដោយចេតនាទេ៕

__________________________
ប្រភពព័ត៌មានពី៖ វត្តភ្នំ

របាយការណ៍សិក្សាមួយបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា យុវជនខ្មែរជាង ២សែននាក់ អាយុចាប់ពី១៥ដល់ ២៤ឆ្នាំ គ្មានការងារធ្វើ ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ។ របាយការណ៍ស្តីពីកម្លាំងពលកម្មឆ្នាំ២០១២ ដែលចេញផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថានស្ថិតិនៃក្រសួងផែនការ នៅថ្ងៃពុធនេះ ក៏បានបង្ហាញដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាមានប្រជាជនសរុប ១៤លាន៩សែននាក់ ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ក្នុងនោះ ៧,៦លាននាក់ជាស្ត្រី។

សេចក្តីរាយការណ៏របស់ ប៉ែន បូណា

(02:25)

នៅកម្ពុជា យុវជនជាង២សែននាក់ ដែលមានអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើងទៅ ជាជនគ្មានការងារធ្វើ ក្នុងនោះបុរសមានអត្រាខ្ពស់ជាងស្ត្រី។ ក្នុងចំណោមអ្នកគ្មានការងារធ្វើ មានជាង៧ម៉ឺននាក់ បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បឋមសិក្សា ជាង៧ម៉ឺននាក់ផ្សេងទៀត បានបញ្ចប់ថ្នាក់មធ្យមសិក្សា និងជាង ២ម៉ឺននាក់បញ្ចប់សាកលវិទ្យាល័យ។ ចំណែកឯមនុស្សជាង ១៣០០នាក់ទៀត បានបញ្ចប់វគ្គសិក្សាផ្នែកវិជ្ជាជីវៈ។

នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ស្តីពីកម្លាំងពលកម្មឆ្នាំ២០១៣ ដែលត្រូវបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃពុធទី២៧វិច្ឆិកានេះ ដោយវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិរបស់ក្រសួងផែនការ។ របាយការណ៍បន្តឲ្យដឹងទៀតថា ជាង៦៧ភាគរយនៃប្រជាជន ដែលមានអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើងទៅមានការងារធ្វើ ក្នុងនោះអ្នកដែលធ្វើការក្នុងវិស័យកសិកម្មមានចំនួនច្រើនជាងគេ ពោលគឺរហូតដល់ ២៣,៥ ភាគរយ ខណៈដែលជិត ២២ភាគរយធ្វើការក្នុងវិស័យសេវាកម្ម និងលក់ដូរ។

ក្រៅពីនោះ គឺជាអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យងាយៗ ដូចជាការីម៉ាស៊ីន សិប្បកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀត។ យុវជនដែលមានអាយុចាប់ពី១៥ ដល់២៤ឆ្នាំ ចំនួនជាង ២លាននាក់ បានហក់ចូលក្នុងពលកម្ម។ ប្រាក់ចំណូលដែលទទួលបានជាមធ្យមសម្រាប់និយោជិត គឺ ១១៩ដុល្លារក្នុងមួយខែ ក្នុងនោះ បុរសបានទទួលចំណូលច្រើនជាងស្ត្រីបន្តិច។

សូមបញ្ជាក់ថា លទ្ធផលនៃការសិក្សានៃរបាយការណ៍នេះ បានទទួលការគាំទ្រពីអង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ ដែលហៅកាត់ថា ILO ។ តាមរយៈការសិក្សានេះ គេបានរកឃើញថា ប្រជាជនកម្ពុជាសរុបទាំងអស់ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ មានចំនួន ១៤,៩ លាននាក់ ក្នុងនោះ ៧,៦លាននាក់ជាស្ត្រី។ របាយការណ៍នេះបានបង្ហាញទៀតថា កម្លាំងពលកម្មអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើង មានការប្រែប្រួលខ្លាំងក្នុងទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ហើយបានកើនឡើង ៣,៣ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។ រីឯអត្រាចូលរួមក្នុងពលកម្ម ពីវ័យក្មេងបានថយចុះបន្តិច។ នេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីនិន្នាការវិជ្ជមានរបស់យុវជន ពោលគឺពួកគេស្ថិតនៅបានយូរក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំ។

អ្នកសរសេររបាយការណ៍នេះបានព្រមានថា ចំនួនអ្នកគ្រប់អាយុបំរើការងារនឹងកើនឡើង ក្នុងពេលខាងមុខ។ នេះជាចំណុចប្រឈមមួយដែលទាមទារឲ្យពួកគេទទួលបានការងារសមរម្យនិងប្រកបដោយគុណភាព។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនេះ គោលនយោបាយសំខាន់ៗគួរត្រូវបានបង្កើតឡើង៕

ប្រភពពី វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ

ខ្ញុំសោកស្តាយ ដែលបានមើលឃើញសារព័ត៌មាន ទូរទស្សន៍ វិទ្យុភាគច្រើននៅកម្ពុជា បានប្រកាសអំពីជ័យជម្នះរបស់កម្ពុជាលើវិវាទប្រាសាទព្រះវិហារជាលើក ទី២ នៅតុលាការយុត្តិធម៌ នៅទីក្រុង ឡាអេ។ ការផ្សព្វផ្សាយទាំងនេះនាំឲ្យជនរួមជាតិភាគច្រើនយល់ខុសថា កម្ពុជាបានឈ្នះថៃ ក្នុងសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិនៅថ្ងៃ ទី១១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៣។

តាមពិត ថ្ងៃ ទី១១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៣ គឺជាការបកស្រាយពាក្យ «តំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ» ក្នុងសាលដីការបស់តុលាការឆ្នាំ ១៩៦២ ដែលបានកន្លងផុត ៥១ ឆ្នាំទៅហើយ។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៦២ តុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិបានយកផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ ទី ១ ដើម្បីវិនិច្ឆ័យរឿងក្តីប្រាសាទ ព្រះវិហារ និងតំបន់ជុំវិញ ដែលបានសម្រេចជា ស និង ខ្មៅយ៉ាងច្បាស់ថា ប្រាសាទព្រះវិហារ និងតំបន់ជុំវិញ គឺស្ថិតខាងក្នុងទឹកដីកម្ពុជា និងក្រោមអធិបតេយ្យ កម្ពុជា។ សំណួរសួរថា តើតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារគឺជាអ្វី? តើកំណត់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រដោយរបៀបណា? ចម្លើយគឺច្បាស់លាស់ ក្នុងសាលដីកាថ្ងៃ ទី១៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២ គឺ តំបន់ជុំវិញត្រូវបានកំណត់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រអនុលោមតាមផែនទី ដែលតុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិបានប្រើប្រាស់។ តើផែនទីនោះជាផែនទីអ្វី? វាជាផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ ១។ ដូច្នេះ យើងឃើញថា ទាំងអស់នេះជា ស និង ខ្មៅ រួចទៅហើយ មិនចាំបាច់រដ្ឋាភិបាលស្នើសុំការបកស្រាយរបស់តុលាការយុតិ្តធម៌ អន្តរជាតិទៀតទេ។ ខ្ញុំសូមបោះពុម្ពជាថ្មីនូវផ្នែកសំខាន់នៃសាលដីកាថ្ងៃ ទី១៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២ ដូចតទៅ៖

២០. ក្នុងសេចក្តីសម្រេចលើអង្គសេចក្តី ដែលប្រកាសនៅថ្ងៃ ទី១៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២ តុលាការលើកឡើងថា «កម្មវត្ថុនៃវិវាទដែលបានដាក់មកតុលាការ [ត្រូវបាន] កំហិតត្រឹមទស្សនៈខុសគ្នា អំពីអធិបតេយ្យលើតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ» (ប្រាសាទព្រះវិហារ កម្ពុជាទល់ ថៃ អង្គសេចក្តី សេចក្តីសម្រេចតុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិ ឆ្នាំ ១៩៦២ ទំព័រ ១៤)។ ដោយសារហេតុផលនោះតុលាការសន្និដ្ឋានថា សេចក្តីស្នើសុំវិនិច្ឆ័យលើក ទី១ និងលើក ទី២ ចុងក្រោយរបស់កម្ពុជាអាចទទួលយកមកពិចារណាបាន «ក្នុងកម្រិតដែលសេចក្តីថ្លែងនោះ លើកឡើងអំពីមូលហេតុ និងមិនមែនចំពោះការទាមទារដែលត្រូវដោះស្រាយក្នុងផ្នែកសម្រេចសេចក្តីរបស់សាលក្រមឡើយ» (ទំព័រ ៣៦)។ ក្នុងសំអាងហេតុរបស់ខ្លួន តុលាការលើកឡើងថា ក្នុងឆ្នាំ ១៩០៨ ១៩០៩ ថៃបានទទួលយកផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ ទី១ ថា «ជាលទ្ធផលនៃការងារកំណត់ព្រំដែនហេតុដូច្នេះ ទទួលស្គាល់ថា ខ្សែបន្ទាត់លើផែនទីនោះជាខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនដែលមានអានុភាពកំណត់ទីតាំងប្រាសាទព្រះវិហារក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ (ទំព័រ ៣២)។ ២១. ផ្នែកសម្រេចសេចក្ដីនៃសាលដីកាមានចែងដូចតទៅ៖

«តុលាការ [១] ដោយសំឡេង ៩ ទល់ នឹង ៣ រកឃើញថា ប្រាសាទ ព្រះវិហារ ស្ថិតក្នុងទឹកដីក្រោមអធិបតេយ្យកម្ពុជា ដូច្នេះ [២] ដោយសំឡេង ៩ ទល់ ៣ ថៃមានកាតព្វកិច្ចដកកងទ័ពឬកម្លាំងនគរបាលរបស់ខ្លួន ឬ ឆ្មាំ ឬអ្នកថែរក្សាដទៃទៀត ដែលដាក់នៅប្រាសាទ ឬតំបន់ជុំវិញក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ [៣] ដោយសំឡេង ៧ ទល់ ៥ ថៃមានកាតព្វកិច្ចប្រគល់មកឲ្យកម្ពុជាវិញនូវវត្ថុដែលមានចែងក្នុងសេចក្តីស្នើសុំការវិនិច្ឆ័យ ទី៥ របស់កម្ពុជាដែលអាចយកចេញពីប្រាសាទ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៥៤ ដែល ថៃ បានកាន់កាប់ប្រាសាទមក» (ទំព័រ ៣៦ ៣៧) ឥឡូវនេះ ខាងក្រោមនេះគឺជាការបកស្រាយសាលក្រមថ្ងៃ ទី១១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៣ លើពាក្យ «តំបន់ជុំវិញប្រាសាទ ព្រះវិហារ»។

៨៩. ការសន្និដ្ឋាននោះ ត្រូវបានបញ្ជាក់ដោយកត្តាដទៃទៀត។ ខណៈដែលតុលាការសង្កត់ធ្ងន់ក្នុងការបរិយាយរបស់ខ្លួនអំពីតំបន់ប្រាសាទ ព្រះវិហារ (សាលដីកា តុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិរបាយការណ៍ ឆ្នាំ១៩៦២ ទំព័រ ១៥) ប្រាសាទ ព្រះវិហារ មានទីតាំងស្ថិតក្នុងភូមិសាស្រ្តដែលងាយក្នុងការកំណត់អត្តសញ្ញាណ។ លក្ខណៈនេះគឺជ្រោយខ្ពស់។ នៅប៉ែកខាងកើត ខាងត្បូង និងនិរតី ជ្រោយខ្ពស់នេះមានចំណោតជ្រៅដល់ទីទំនាប កម្ពុជា។ នៅខាងលិចនិងខាងពាយព្យ ដីចុះចូលទៅក្នុងអ្វីដែលលោកសាស្រ្តាចារ្យ Ackermann បានរៀបរាប់ថាក្នុងភ័ស្តុតាងរបស់លោកថា «ជ្រលង… រវាងភ្នំទ្រព្យ និងភ្នំ ព្រះវិហារ» (តុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិ ប្រាសាទ ព្រះវិហារ លេខ II ទំព័រ ៣៨៥)។ ឆ្លងកាត់ជ្រលងនេះ អាចចូលទៅប្រាសាទតាមទីទំនាបកម្ពុជាបានយ៉ាងងាយស្រួល។ ភ្នំ ទ្រព្យ ស្ថិតនៅខាងលិចនៃជ្រលងនេះ។ ការយល់ដឹងអំពីទស្សនៈនៃពាក្យ «តំបន់ជុំវិញ» នៃប្រាសាទអាចលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃទាំងមូលនៃជ្រោយខ្ពស់ប្រាសាទ ព្រះវិហារ។

៩៨.ចេញពីសំអាងហេតុក្នុងសាលក្រមឆ្នាំ ១៩៦២ ដោយយល់ឃើញអំពីសេចក្តីស្នើសុំក្នុងនីតិវិធីដំបូង វាហាក់ដូចជា កម្រិតនៃជ្រោយខ្ពស់នៃប្រាសាទ ព្រះវិហារ ប៉ែកខាងត្បូងនៃខ្សែបន្ទាត់ផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ ទី១ មានលក្ខណៈធម្មជាតិ។ ប៉ែកខាងកើត ខាងត្បូង និងខាងនិរតី ជ្រោយខ្ពស់បានធ្លាក់តាមចំណោតខ្ពស់ដល់ទីទំនាបកម្ពុជា។ ភាគីបានព្រមព្រៀងក្នុងឆ្នាំ ១៩៦២ ថា ចំណោតនេះ និងដីនៅជើងចំណោត គឺស្ថិតក្នុងអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា ទោះក្នុងព្រឹត្តការណ៍ណាក៏ដោយ។ ទៅប៉ែកខាងលិច និងពាយព្យ ដីធ្លាក់ដល់កន្លែងទេរ តែមិនខ្ពស់ជាងចំណោតឡើយ តែច្បាស់លាស់ ទៅដល់ជ្រលងដែលចែកប្រាសាទ ព្រះវិហារ និងភ្នំ ទ្រព្យ ជាជ្រលងដែលនៅប៉ែកខាងត្បូងឆ្ងាយទំនាបកម្ពុជា (សូមអានកថាខណ្ឌ ៨៩ ខាងលើ)។ ដោយសារមូលហេតុដែលលើកឡើង (សូមអានកថាខណ្ឌ ៩២‑៩៧ ខាងលើ) តុលាការពិចារណាថា ភ្នំ ទ្រព្យ ស្ថិតនៅក្រៅតំបន់វិវាទ ហើយសាលក្រមឆ្នាំ ១៩៦២ ពុំបានលើកឡើងថាតើ ភ្នំ ទ្រព្យ ស្ថិតក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ឬ ថៃ ឡើយ។ ដូច្នេះ តុលាការចាត់ទុកថា ជ្រោយខ្ពស់នៃប្រាសាទ ព្រះវិហារ ចប់នៅជើង ភ្នំ ទ្រព្យ ពោលគឺជាកន្លែងដែលឡើងខ្ពស់ពីជ្រលង។

នៅប៉ែកខាងជើង កម្រិតនៃជ្រោយខ្ពស់ក្នុងខ្សែបន្ទាត់ផែនទី ឧបសម្ព័ន្ធ ទី១ ពីចំណុចនៅប៉ែក ឦសាន ប្រាសាទ ដែលខ្សែបន្ទាត់នៅជាប់ចំណោតដល់ចំណុចនៅប៉ែកពាយព្យនៃប្រាសាទ ដែលចាប់ផ្តើមឡើងពីជ្រលង នៅជើងភ្នំ ទ្រព្យ។ តុលាការពិចារណាថា កឋាខណ្ឌស្តីពីការអនុវត្ត ទី២ ក្នុងសាលក្រមឆ្នាំ ១៩៦២ តម្រូវឲ្យថៃដកជនជាតិថៃរបស់ខ្លួនដែលឈរជើងនៅជ្រោយខ្ពស់នេះចេញពីទឹកដីទាំងមូលនៃជ្រោយខ្ពស់ទៅទឹកដីរបស់ខ្លួនវិញ។

យើងឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា ការបកស្រាយរបស់តុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិនេះពុំបានសម្រេចឲ្យកម្ពុជាឈ្នះទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ វាជារង្វាន់របស់តុលាការអន្តរជាតិទៅឲ្យ ថៃឡង់។ ហេតុអ្វីយើងចាត់ទុកបរាជ័យនេះជាជ័យជម្នះ? អ្វីដែលយើងបានទទួលពីការទាមទារសម្រាប់ការបកស្រាយរបស់តុលាការយុតិ្តធម៌អន្តរជាតិ គឺដើម្បីបញ្ឈប់ការឈ្លានពានរបស់កងទ័ពថៃជាបណ្តោះអាសន្នមកនៅត្រឹមភ្នំ ទ្រព្យ និងតំបន់ជុំវិញប្រាសាទ ព្រះវិហារ។ បើទោះបីជាប្រទេសយើងតូច និងក្រីក្រក៏ដោយ ប៉ុន្តែវាមិនមានន័យថា យើងមិនអាចប្រយុទ្ធដើម្បីការពារទឹកដីជាតិរបស់យើង តាមមធ្យោបាយណាមួយនោះឡើយ៕

ប្រភពពី ភ្នំពេញប៉ុស្តិ

កុំធ្វើការងារព្រោះចង់ល្បីតែធ្វើការងារ ដើម្បីបុព្វហេតុពិតប្រាកដទើបមិនអស់សង្ឃឹម ព្រោះមិនល្បីទើបរឹងមាំព្រោះការងារមានគោលដៅ។ ការទុកការងារជាសិល្បៈគឺជាសកម្មភាពក្រុមមនុស្សដែលចង់ល្បី តែទីបំផុតសុទ្ធតែមិនបានការព្រោះទង្វើមិនសុទ្ធ ការងារគ្មានគំនិត មុជមិនជ្រៅទៅមិនឆ្ងាយ។ ធ្វើការងារពិតប្រាកដកុំខ្លាចគេមិនដឹង ផ្ទុយមកវិញបើធ្វើការងារបានច្រើន ហើយគេនៅតែមិនដឹងនោះទើបអស្ចារ្យ។

មាតាកម្ពុជា ត្រូវការអ្នកមានសមត្ថភាព ក្លាហានមានគុណធម៌មួយក្រុម ដើម្បីពូតខ្សាច់រាយមួយចាន ឲ្យទៅជាថ្មរឹងមួយដុំ ដើម្បីទាមទារអត្តសញ្ញាណនៃពូជសាសន៍ដ៏អស្ចារ្យ ដែលកសាងមហាអាណាចក្រអង្គរត្រឡប់មកវិញ ទាមទារភាពអៀនខ្មាសរបស់ប្រជាជនខ្មែរត្រឡប់មកវិញ។ មានតែភាពក្លាហាន តែគ្មានគំនិតគឺប្រាកដជាចាញ់។ ចេះតែទប់មិនវាយគឺប្រាកដជាចាញ់។ មានចិត្តក្លាហាន មានគំនិតតែមិនយល់ការ គឺប្រាកដជាចាញ់។ ចេះទប់ចេះវាយ តែមិនយល់កាលៈទេសៈគឺប្រាកដជាចាញ់។ អ្នកខ្លាំងត្រូវមានមូលហេតុ បើខ្លាំងមិនត្រូវរឿង គឺជាមនុស្សល្ងង់ ធ្វើការងារអាងតែកម្លាំង គឺរស់មិនបានយូរ។ អ្នកខ្លាំង ដែលមិនស្គាល់ខ្លួនឯងមិនគួរឲ្យខ្លាចទេ ផ្ទុយទៅវិញមនុស្សតូចទាបតែដឹងចំណុចខ្លាំងចំណុចខ្សោយខ្លួនឯង ច្បាស់ ទើបគួរឲ្យភ័យ។

គេធ្វើផែនការ ៥ យ៉ាង ដើម្បីឲ្យខ្មែរក្លាយទៅជាខ្សាច់រាយមួយចានតែកូនល្ងង់ មិនយល់ការមិនគិតកិច្ចការធំ គិតតែកាប់សម្លាប់ជិះជាន់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបងប្អូនឈាមឯង ក្នុងគ្រួសារទៅវិញ។ មហិច្ឆតាវាតទីនិយម របស់នគរជិតខាងយើង ដើម្បីរំលាយស្រុកខ្មែរមិនមែនជារឿងនិទានទេ ក៏ប៉ុន្តែជាផែនការយុទ្ធសាស្ត្រប្រាកដនិយម តាំងតែពីដើមរហូតដល់ពេលនេះ ពីព្រោះភ័ស្តុតាងប្រវត្តិសាស្ត្រច្បាស់នឹងភ្នែក ដីខ្មែរសុរិន ១២ ខេត្ត នៅខាងលិច ដីកម្ពុជាក្រោម ២១ ខេត្តនៅខាងកើត បានបាត់បង់រួចទៅហើយ ប៉ុន្តែផែនការឥណ្ឌូចិន មិនទាន់បញ្ចប់ត្រឹមនេះទេ តែវាកំពុងបន្តយ៉ាងសកម្មតាំងពីបារាំងបានដកចេញពីឥណ្ឌូចិនមកម៉្លេះ ដោយគេអនុវត្តផែនការ ៥ ឆ្នាំម្តងៗ ចំនួន ៥ ផែនការជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីបន្ទន់ឆ្អឹងខ្មែរ ហើយលេបខ្មែរទាំងមូលតែម្តង។

ទី១.រណសិរ្សយោធាពោលគឺការពិត ខ្មែរក្រហម គ្មានថ្ងៃដែលអាចឡើងកាន់អំណាចបានទេប្រសិនបើខាងកើតមិនជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រទាំងលុយ ទាំងសព្វាវុធទាំងទាហានដល់ក្រុមកុម្មុយនីស្តខ្មែរក្រហម ដែលបង្កើតឡើងដោយហូជីមិញតាំងពីឆ្នាំ ១៩៥១ មកម៉្លេះ ខ្មែរក្រហមជាខ្មែរតែដើរតាមគំរូបដិវត្តន៍ ចិន-វៀតណាម។ ថ្នាក់កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម គឺមានមនុស្សបីប្រភេទ ក.យុវជនខ្មែរគ្មានការអប់រំរត់ចូលព្រៃម៉ាគី (ព្រៃតស៊ូ) ខ.យុវជនខ្មែរវៀតមិញដែលខាងកើតយកទៅលាងខួរក្បាលតាំងពីទសវត្សរ៍ ទី៤០ ចំនួន ៤០០០ នាក់ គ.យុទ្ធជនខាងកើតដែលចេះភាសាអក្សរសាស្ត្រវប្បធម៌សង្គមធម៌ ខ្មែរយ៉ាងច្បាស់ ត្រូវបានបញ្ជូនមកចូលជួយក្រុមខ្មែរក្រហមតាំងពីឆ្នាំ ៥០ ដូចនេះនយោបាយខ្មែរក្រហមគឺដើរតាមផ្លូវគូសវាសពីខាងក្រៅហើយ មិនខុសពីទីងមោងដែលត្រូវគេលើកបន្តុប ដើម្បីអនុវត្តនយោបាយឲ្យខ្មែរស្អប់ខ្មែរកាប់សម្លាប់ឈាមឯង កាត់ដៃកាត់ជើងចាក់កបង្ហូរឈាមឲ្យខ្សោះ បង្អត់អាហារ ឈឺគ្មានថ្នាំគ្មានក្រដាសប្រាក់ សម្លាប់សេដ្ឋកិច្ចរំលាយវប្បធម៌ កម្ទេចបញ្ញាវន្តដុតផ្ទះចោលបង្ខំឲ្យកណ្តុរកន្លាតរត់ចេញពីផ្ទះទៅពឹងគេ។

៣ ឆ្នាំ ៨ ខែ ២០ ថ្ងៃមកដល់ ជាពេលវេលាល្អ សម្រាប់កងទ័ពខាងកើត ១២ កងពល បានវាយចូលភ្នំពេញ ដាក់ជំនាញការគ្រប់គ្រងប្រើទាហានគាបសង្កត់ លើកបន្តុបមនុស្សមួយក្រុមឲ្យដឹកនាំប្រទេសខ្មែរ ក្នុងទម្រង់យុទ្ធសាស្ត្រសេះត្រូសង្ស (Trojan Horse) រូបភាពខ្មែរតែខ្លឹមសារបរទេស។ តើនេះគឺជារឿងយល់សប្តិចៃដន្យឬយ៉ាងណា?

ទី២.រណសិរ្សនយោបាយ តើជំនាញការបរទេសតាមក្រសួងថ្នាក់ជាតិដកចេញទៅវិញឬនៅ? ប៉ុន្តែដើម្បីអាចគ្រប់គ្រងនគរមួយត្រូវបានគេគ្រប់គ្រងក្បាលម៉ាស៊ីនរដ្ឋ និងកាន់កាប់ម៉ាស៊ីនបក្ស កិច្ចការ ទី១ គឺ រៀបចំឲ្យមានមនុស្សគេជាបណ្តាញបក្ស នៅគ្រប់ទីកន្លែងក្រសួង មន្ទីរ គ្រប់ខេត្តក្រុង ឲ្យកាន់ការងាររដ្ឋ ជំនួសរាជការជំនាញការជាអ្នកសម្រេចការងារហើយមន្ត្រីខ្មែរ បានត្រឹមលើកបក្សឲ្យធំជាងរដ្ឋ បក្សមាន រដ្ឋក្រ មន្ត្រីធាត់ រាស្ត្រស្គម ចំណែកកិច្ចការ ទី២ គឺលើកបន្តុប ជួយជ្រោមជ្រែងក្រុមដឹកនាំមួយក្រុម ដែលមានសិទ្ធិអំណាចសម្រេចកិច្ចការធំៗ កាន់គោលនយោបាយជាតិធំៗ ត្រួតមើលការងាររដ្ឋធំៗ ក្រោមយុទ្ធសាស្ត្រ ៣ សម្លាប់ ៤ មធ្យោបាយ គឺ ក.សម្លាប់ជាតិសាសន៍ក្នុងប្រទេសនោះទាំងផ្ទាល់ ទាំងប្រយោលទាំងភ្លឺទាំងងងឹត ខ.សម្លាប់ សេដ្ឋកិច្ចនិងកម្ទេចធនធានធម្មជាតិ គ.សម្លាប់ស្មារតីជាតិនិយម នៃពូជសាសន៍ក្នុងប្រទេសនោះ តាមរយៈមធ្យោបាយ ៤ យ៉ាង។

មធ្យោបាយ ទី១.សម្លាប់ក្រោមរូបភាពសង្គ្រោះ សំដៅដល់ការជួយរំដោះឆ្នាំ ១៩៧៩ ទី២.បំពុល ក្រោមរូបភាពបំប៉នសំដៅដល់រោងបារ៍គ្រប់ទីកន្លែងស្រីស្រាល្បែង ទី៣.បំផ្លាញក្រោមរូបភាព កសាង ជ្រកក្រោមស្លាកអភិវឌ្ឍតែកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើជីកកកាយរ៉ែ ទី៤.កម្ទេចខ្លឹមសារពិតនៃធម៌ ក្រោមរូបភាពធ្វើបុណ្យ ប្រែក្លាយវត្តអារ៉ាមទៅជាមន្ទីរបក្សមេវត្តគឺមេបក្សសង្ឃ ហាមឃាត់សង្ឃមិនឲ្យចូលរួមជួយសង្គមក្រោមលេសវិន័យសាសនាប្រជែងគ្នាទេសនាធ្វើបុណ្យយកស័ក្តិលើកមុខតម្កើងរូបភាព តែមិនយល់ខ្លឹមធម៌ពិតមិនដឹងធាតុបុណ្យច្បាស់ សង្ឃមិនចំសង្ឃ បាយបិណ្យជាបាយបាត្រ។ តើនេះគឺជារឿងយល់សប្តិចៃដន្យ?

ទី៣ .រណសិរ្សសេដ្ឋកិច្ចក្រុមហ៊ុនយន្តហោះរបស់រដ្ឋ Royal Cambodia មានតែមិនមើលថែទាំ សុខចិត្តទុកឲ្យស្លាប់ ហើយទៅបង្កើត Cambodia Angkor Air ចូលហ៊ុនជាមួយខាងកើតមានតែឈ្មោះខ្មែរ តែយន្តហោះប្រតិបត្តិការគេ។ ក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទប្រទេសជិតខាងមួយ ចូលស្រុកខ្មែរ ៦ ខែធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកខាតលុយរាប់លានបិទទ្វារជាបន្តបន្ទាប់ ដែលក្រុមហ៊ុននេះ ជាក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទនៃក្រសួង ការពារជាតិរបស់ប្រទេសគេ ដោយឮគេថាក្រុមហ៊ុននេះ មានបំពាក់ម៉ាស៊ីនចារកម្មយោធាពីរគ្រឿងទុកស្តាប់សំឡេង។ សេវាក្រុមហ៊ុននេះ មានតម្លៃថោកខ្លាំង ចែកលេខសេរីឲ្យនគរបាល ទាហាន សិស្សនិស្សិតមន្ត្រីរាជការ។ យកដីសម្បទានរាប់ម៉ឺនហិកតា បញ្ចូលអតីតយោធិនមកគ្រប់គ្រងមួយគ្រួសារមួយហិកតា កុងត្រាពី ៧០ ទៅ ៩០ ឆ្នាំ ធ្វើកសិឧស្សាហកម្មគ្រប់គ្រងដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចកសិករខ្មែរ ប្រែក្លាយម្ចាស់ដី ទៅជាកញ្ជះស៊ីឈ្នួលគេ បរទេសជាថៅកែរកស៊ីផងធ្វើនយោបាយលេបដីផង។ ផលិតទំនិញថោក នាំចូលមកលក់ថោកជាងទំនិញក្នុងស្រុកដើម្បីសម្លាប់សហគ្រាសតូចតាចក្នុងស្រុកឲ្យរលំ។ ធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងព្រំដែនទឹកប្រវត្តិសាស្ត្របន្ថែមក្តោបដង្ហើម សមុទ្រលាតសន្ធឹងកំពង់ផែ អូកែវ។ តើនេះគឺជារឿងយល់សប្តិឬចៃដន្យ?

ទី៤.រណសិរ្សសង្គម បំពុលក្រោមរូបភាពបំប៉ន តាមរយៈការពង្រីករោងបារ៍ បនស្រីស្រាល្បែងដោយបង្កើតហាងពេស្យាចារ ជនជាតិខាងកើតគ្រប់ទីកន្លែងពង្រីកហាងស៊ីផឹក បំពុលយុវជនខ្មែរបង្កើតក្លិបល្បែងតាមព្រំដែនប្រើប្រាស់ហាងកាហ្វេជាប្រភពយកការណ៍ប្រមូលព័ត៌មានសង្គមគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលស្រមោលគឺសមាគមជនជាតិខាងកើត ២៤ ខេត្តក្រុង មើលថែរក្សាយកចិត្តទុកដាក់ទំនុកបម្រុងលើកស្ទួយការពារជនជាតិគេ និគមជនគេ។ តើនេះគឺជារឿងយល់សប្តិ ចៃដន្យ?

អាចមានមនុស្សយល់ថា វាមិនអាចទៅរួចឬថាវាជាការយល់សប្តិការរវើរវាយរបស់អ្នកពន្ធ ប៉ុន្តែប្រវត្តិសាស្ត្រ បានកើតឡើងរួចទៅហើយ ហើយចូរចាំថា អ្វីៗដែលកើតឡើង ក្នុងនយោបាយ មិនមែនកើតឡើងដោយការយល់សប្តិទេ គឺសុទ្ធតែកើតឡើងពីការរៀបចំទុកជាមុន។ យកចរន្តសម្ភារនិយមរបស់សង្គម ធ្វើជាចំណុចខ្លាំងប្រើប្រាស់ការបែកបាក់សាមគ្គីជាតិខ្មែរ ជាចំណុចខ្សោយវាយក្រៅបំបែកក្នុង រុញទូកបណ្តោយទឹកឲ្យតម្លៃសម្ភារខ្ពស់ជាងមនុស្សបែងចែកមានក្រ បណ្តុះជំងឺអាត្មានិយម យករួចខ្លួន មិនខ្វល់ពីអ្នកណានៅក្នុងសង្គមឡើយ។

ទី៥.រណសិរ្សវប្បធម៌ អប់រំសុខភាព ពោលគឺ អ្វីដែលគួរឲ្យខ្លាចជាងគេបំផុត ក្នុងលោកនេះ គឺមនុស្សល្ងង់។ ឫសគល់រឹងមាំខ្លាំងក្លារបស់ជាតិមួយគឺនៅនឹងវប្បធម៌ ឫសកែវនៃវប្បធម៌ គឺនៅនឹងសង្គមធម៌ អ្នកកសាងសង្គមធម៌ គឺមនុស្សខ្មែរ ប្រើប្រាស់មធ្យោបាយអប់រំ បណ្តុះបណ្តាលគំនិតសាបព្រោះវប្បធម៌ ភាសាអក្សរសាស្ត្រ ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ ទស្សនវិជ្ជា សិល្បៈផ្ទុយមកវិញចង់រំលាយជាតិសាសន៍មួយ ត្រូវបំផ្លាញឫសគល់វប្បធម៌ ចង់កម្ទេចឫសគល់វប្បធម៌ ត្រូវបំពុលមនុស្សខ្មែរឲ្យទន់ខ្សោយចង់ធ្វើឲ្យខ្មែរទន់ខ្សោយ គឺត្រូវបំផ្លាញមូលដ្ឋានគ្រឹះអប់រំ បើដំបូលសាលាធ្លុះធ្លាយ ដំបូលជាតិក៏បែកបាក់។

បណ្តុះពូជតែគ្មានខ្លឹមបង្កើតរូបភាព តែគ្មានសារជាតិ មានពណ៌តែគ្មានរស់ជាតិមិនឲ្យរៀនប្រវត្តិសាស្ត្រជាក់ស្តែង បង្រៀនតែត្រូវមិនបង្រៀនខុស មិនចាំមេរៀនអតីតកាល បំភ្លេចដូនតាមើលងាយម្តាយឯង បែងចែកល្អអាក្រក់មិនបានកំណត់សត្រូវនិងមិត្តមិនដាច់ស្រេចជាតិសាសន៍ដែលមិនស្គាល់ខ្លួនឯង ជាជាតិសាសន៍ដែលទន់ខ្សោយបាត់បង់អំនួតជាតិ មើលងាយពូជសាសន៍ខ្លួនឯង បែកបាក់សាមគ្គីគ្មានការឯកភាពជាតិ។

បើមើលតាមរឿងរ៉ាវថ្មីៗខ្លះៗកន្លងទៅបក្សកាន់អំណាចចង់ដោះដៃ ស្រាយចំណងលោតចុះពីលើខ្នងក្រពើរត់ទៅអោបចិនក្នុងរូបភាពទំនាក់ទំនងដៃគូរយុទ្ធសាស្ត្រស៊ីជម្រៅ ដោយចាប់ផ្តើមធ្វើការងារបីធំ ជាមុន ទី១.ឈប់ជួលយន្តហោះ Cambodia Angkor Air មួយគ្រឿងតម្លៃ ៩០ លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំទៅជួលយន្តហោះចិនមួយគ្រឿងក្នុងតម្លៃដូចគ្នា សម្រាប់ក្រុមមេដឹកនាំខ្មែរហោះហើរទៅធ្វើការងារក្នុងពិភពលោក ធ្វើនេះគឺដើម្បីសុវត្ថិភាពមេដឹកនាំ ទី២.ទិញផ្កាយរណប មួយគ្រឿងតម្លៃ ៤០០ លានដុល្លារមកពី ចិន ប្រើប្រាស់សម្រាប់ទូរគមនាគមន៍របស់រដ្ឋដើម្បីផ្តាច់ព័ត៌មានពី ក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទ និងអ៊ីនធឺណិត នេះដើម្បីឯករាជ្យម្ចាស់ការព័ត៌មានដោយខ្លួនឯង។ ទី៣.ពីមួយ អាណត្តិ ទៅមួយអាណត្តិ ជាពិសេស នីតិកាល ទី៥ នេះ បានកាត់ដៃកាត់ជើងមន្ត្រីធំៗមួយចំនួន ដែលមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសជិតខាង។ តើប្រទេសដែលខឹតខំប្រើគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីលេបត្របាក់កម្ពុជា ព្រមលែងកម្ពុជាដែរឬទេ? គេហាក់ដូចជាដឹងថា មិនអាចទប់កម្ពុជានិងប្រជែងជាមួយចិនបានទេ។

បើពិតជាចង់ ធ្វើការងារធំពិតប្រាកដមែន ការងារដ៏សំខាន់ជាងគេបំផុត គឺកសាងមេដឹកនាំខ្លាំងមួយក្រុម បណ្តុះឧត្តមសេនីយ៍ខ្លាំងមួយកង និងបង្ហាត់ទ័ពខ្លាំងមួយបន្ទាយជាមុនសិន មុនចេញច្បាំង ពីព្រោះក្នុងសង្គ្រាមគ្មានទ័ពណា ដែលច្បាំងមិនដែលចាញ់នោះទេ មានតែទ័ពខ្លាំងពិតប្រាកដទេដែលអាចឈ្នះសមរភូមិច្រើនជាងគេ។ ហេតុអ្វីក៏មានមនុស្សមានជំងឺតួឯកនិយមច្រើនម៉្លេះដែលយល់ថា មានតែខ្លួន បក្សខ្លួន ពួកខ្លួន ក្រុមខ្លួនទេ ជាវីរបុរស ជាអ្នកស្នេហាជាតិ? ហេតុអ្វីមិនទុកប្រៃទុកសាប ទុករឹងទុកទន់ទៅម្ខាង ហើយយកត្រឹមតែទឹក មកលាយគ្នា ឲ្យទៅជាមហាទឹកឲ្យរាស្ត្រដែលកំពុងស្រេកទឹកបានផឹកមួយនគរទៅ? ឃើញច្បាស់នឹងភ្នែកបែបនេះទៅហើយតើនៅមានកូនល្ងង់ណាហានលើកដៃសម្លាប់ឈាមឯងទៀតទេ? ចង់ដោះស្រាយបញ្ហាដ៏ធំនេះ មិនអាចអំនួតតក់ក្រហល់ ការងារច្របូកច្របល់ គ្មានយុទ្ធសាស្ត្របានទេ។ តើខ្មែរពិតជាខ្សាច់រាយមួយចាន ដែលមិនអាចរួបរួមគ្នាបានមែនឬ? មានតែខ្មែររួបរួមគ្នាទេ ទើបខ្មែរខ្លាំង។ តើយើងអាចរួបរួមឈាមយើងដើម្បីម្តាយដ៏កំសត់របស់យើងបានទេ?

និស្សិតក្មេងវត្ត កូនអ្នកស្រែ សូរ សមយុទ្ធ Sosamyuth@gmail.com ខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង

____________________

ប្រភពពីភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍

រាជធានីភ្នំពេញ ៖ បុរសទាំងឡាយតែងតែមានចម្ងល់ និងចង់ដឹងឲ្យច្បាស់ថា តើការរួមរ័កក្នុងគ្រាដំបូង របស់ស្រីក្រមុំព្រហ្មចារី នាងសម្តែង អាកប្បកិរិយាដូចម្តេច ? ហើយបុរសមួយចំនួន បានសួរគ្នាទៅវិញទៅមក ពីមធ្យោបាយដើម្បី អាចដឹងថា ហេតុអ្វីបានជា ស្រីក្រមុំព្រហ្មចារី នៅពេលភាគីបុរស រួមរ័កបានសម្រេចដល់ទីជម្រៅ រួចរាល់ហើយ នាងក៏ប្រញាប់ទាញភួយ មករុំដណ្តប់ខ្លួន ឬគ្របបិទបាំងកន្លែងសំខាន់នោះ ដោយឲ្យចេញតែក្បាល និងចុងជើងបន្តិចប៉ុណ្ណោះ។

១.ខ្លួនឡើងរឹងកំព្រឹស ខ្មាសអៀនខ្លាំង ត្រជាក់ចុងដៃចុងជើង ៖ ការរួមភេទជាលើកដំបូង ក្នុងឆាកជីវិតរបស់ស្ត្រី គឺដងខ្លួនទាំងមូល រឹងដូចគល់ឈើ ខ្លួនប្រាណត្រជាក់ដូចទឹកកក នៅពេលដែលនាងត្រូវបានថើបសព្វកន្លុកកន្លៀត។ បើបុរសគូស្នេហ៍ រពឹសដៃចាប់ច្របាច់នេះច្របាច់នោះ ព្យាយាមដោះសម្លៀកបំពាក់នាងចេញ ដើម្បីឲ្យខ្លួនប្រាណនៅននលគក នាងចាប់ផ្តើមយកដៃខ្ទប់ ឬផាត់ចេញទាំងរញីរញ័រ។ ពេលនោះ ខ្លួនប្រាណនាងចាប់ផ្តើម បែកញើសជោក។ នេះជារឿងធម្មតានៃធម្មជាតិ របស់រាងកាយ ដែលសម្របខ្លួនមិនទាន់តាមស្ថានភាព។

២.ជើងប្រឹងត្បៀត មិនព្រមបើកចំហ ៖ ជើង ទាំងពីរបស់នាង ព័ន្ធរមូលចូលគ្នា ដូចវេញខ្សែគោ។ នេះដោយសារនាងខ្លាច ភាគីបុរសចាប់កន្លែងជើង ធ្វើការស៊កបញ្ចូល ទើបខំប្រឹងត្បៀត មិនព្រមបន្ធូរ។ ឯស្ត្រីខ្លះមិនសូវខំប្រឹងត្បៀត រហូតទាល់តែជិតឈឹងពេកនោះទេ នាងបើកចំហជើងបន្តិច ដែលល្មមអាចឲ្យបុរសកំពូលស្នេហ៍ ចូលខ្លួនចុះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នាងនៅតែប្រឹងប្រើជើង តាមដែលកម្លាំងមានប៉ុន្មាន នឹងបញ្ចេញមកទាំងអស់ ដើម្បីទប់ទល់ មិនងាយនឹងបើកចំហ ឲ្យងាយស្រួលឡើយ។ ដូច្នេះ ភាគីបុរសត្រូវប្រើពេល ក្នុងការព្យាយាមបន្តិចក្នុងរៀងនេះ ចៀសវាងប្រើកម្លាំងបាយ ឬហិង្សាផ្សេងៗ ទៅលើនាង ព្រោះអាចនាំឲ្យកើតរឿងរ៉ាវកាន់តែធំឡើង ឬនាំឲ្យនាងខ្លាចរអាការរួមភេទ នៅលើកក្រោយទៀត និងធ្ងន់ធ្ងរទៅទៀតនោះ គឺនាងអាចរត់ចោលអ្នក ឬវេចសម្ពាយវិលទៅផ្ទះម៉ែវិញ។ បើអ្នកជាបុរសឆ្លាត ត្រូវចេះសិល្ប៍វិធីក្នុងការលួងលោម បបោសអង្អែល ព្រោះសិច គឺជាសិល្បៈ តាមបែបធម្មជាតិ ដែលទាមទារនូវភាពទន់ភ្លន់ និងផ្អែមល្ហែម ហើយការរួមភេទលើកដំបូងនេះ ជាបទពិសោធន៍មួយ ដែលស្ត្រីចងចាំមិនងាយភ្លេចឡើយ។

៣.ហាមបើកភ្លើង ៖ នាងសុំឲ្យបិទ ភ្លើងក្នុងបន្ទប់ ព្រោះពន្លឺភ្លើងធ្វើឲ្យនាងអៀនខ្មាស ខណៈដែលបុរសគូស្នេហ៍ សម្លឹងមករកនាងនដោយការមារម្មណ៍ ដ៏ពុះកញ្ជ្រោល។ ប៉ុន្តែបុរសជាស្វាមី ក៏មិនត្រូវយកពិលមកឆ្លុះមើល ដូចកង្កែបនោះឡើយ ហើយមិនត្រូវប្រើការបង្ខិតបង្ខំ តាមអំណាចចិត្តអូសទាញឡើយ។ ត្រូវធ្វើដោយសន្សឹមៗ និងទន់ភ្លន់ផ្អែមត្រជាក់។ លើកដំបូងបែបនេះ គួរបណ្តោយតាមនាងសិនទៅ ឬអាចបើកភ្លើងក្រហមព្រឹមៗ ក៏បានព្រោះស្ត្រីរមែង មានការអៀនខ្មាស ជារឿងធម្មតា។ បន្ទប់ងងឹតឯសម្លេងថ្ងួចថ្ងូររបស់នាង ស្ទើរតែគ្មានសោះ បានត្រឹមតែឭពាក្យថា “កុំចាប់” តែប៉ុណ្ណោះ។ ឯសម្លេងថ្ងូរយ៉ាងស្រណុកស្រួល ដូចក្នុងវីដេអូសិចនោះ ពិតជាគ្មានឡើយ។

៤.គេងស្ងៀមមិនកម្រើក ប្រអប់ជើងប្រឹងឡើងរឹង ឯដៃគិតតែពីក្តិច ៖ នាងនៅស្ងៀមដូចគល់ឈើ ហើយបើសង្កេតនៅបរិវេណចុងជើង ម្រាមជើងស្ត្រីខ្លះត្រង់ ស្ត្រីខ្លះឯចុះឡើង ហាក់ដូចម្រាមទាំងនោះ កំពុងរាំពត់ពេនយ៉ាងដូច្នោះដែរ។ ចំណែកប្រអប់ដៃ ប្រឹងឡើងរឹង ដោយមិនដឹងថា ត្រូវទុកប្រអប់ដៃនៅកន្លែងណាមួយនោះទេ។

៥.បម្រះខ្លួនចេញ ឬរេត្រគាកចេញ ដោយឈឺស្រៀវខ្លាំងពេក ៖ នាងនៅអាចលាន់មាត់ឭសូរ “អូយ”នៅពេលភាគីបុរស ចាប់ផ្តើមធ្វើការស៊កបញ្ចូល។ ដោយសារទ្វារមាស ដែលតូចហើយចង្អៀតទៀតនោះនៅពេលរងការវាយលុក ពីអវយវៈភេទបុរស អាចបណ្តាលឲ្យនាងឈឺចាប់បាន ហើយបើភាគីបុរសខ្វះតិចនិកផ្សំ វារឹតតែយ៉ាប់ជាងនេះទៅទៀត។ ទោះបីមាត់ទ្វារមាស មានប្រវែងបណ្តោយ ៧,៥ ទៅ ១០ សង់ទីម៉ែត្រ ឬមានភាពយឺតយារ អាចរីកទៅខាងបានក៏ដោយ សម្រាប់លើកដំបូង នៃការរួមភេទ គ្មាននារីណាស្រណុកស្រួល ស្រែក អូ! យែស ដូចក្នុងវីដេអូសិចនោះឡើយ។

៦.មានឈាមចេញមក នាងឈឺ ឬយំខ្សឹកខ្សួល ៖ នេះ ពុំមែនមានន័យថា ស្ត្រីដែលមិនមានឈាមហូរចេញមក សុទ្ធតែធ្លាប់ឆ្លងកាត់ការរួមភេទនោះឡើយ។ ករណីដែលស្ត្រីនៅក្រមុំបរិសុទ្ធ ពេលរួមភេទលើកដំបូង មិនមានឈាមហូរចេញមក ធ្លាប់ជួបច្រើននាក់មកហើយ។ ដូច្នេះនៅពេលដែលស្ត្រី ទើបតែឆ្លងកាត់ការរួមភេទ ក្នុងគ្រាំដំបូង មិនឃើញមានឈាម ចូរកុំភ័យបារម្ភគិតថា មិនបរិសុទ្ធ ត្រូវសម្គាល់ពីលក្ខណៈ បរិសុទ្ធរបស់នាង ទៅតាមចំណុចផ្សេងៗទៀត ក្នុងចំណោម ៨ ចំណុចក្នុងអត្ថបទនេះ។ គួរដឹងថា សន្ទះព្រហ្មចារី (Hymen) គឺជាភ្នាសស្តើង មានលក្ខណៈវ័ណ្ឌជុំវិញ រន្ធទារមាសដូចចិញ្ចៀនស្ថិតនៅរន្ធទ្វារមាស គិតពីមាត់ទ្វារមាសចូលទៅ ប្រមាណ មួយ សង់ទីម៉ែត្រមប៉ុណ្ណោះ។ វ័ណ្ឌនេះងាយដាច់ណាស់ ប្រសិនបើលេងកីឡា ធាក់កង់ ឡើងដើមឈើ ឬលើកដាក់របស់របរធ្ងន់ៗ ជាដើម។ ម្យ៉ាងទៀត នៅពេលរួមភេទលើកដំបូង សន្ទះព្រហ្មចារីអាចរហែក បណ្តាលឲ្យមានឈាម និងដាច់តាំងពីនៅកុមារភាពដោយមិនដឹងខ្លួន ទើបនៅពេលរួមរ័កលើកដំបូង មិនមានចេញឈាម។

៧.រួចរាល់ហើយ មិនឭនាងសុំក្រដាសជូត ៖ នៅពេលភាគីបុរសរួមរ័កបានសម្រេច ដល់ទីជម្រៅរួចរាល់ហើយ នាងក៏ប្រញាប់ទាញភួយមករុំដណ្តប់ខ្លួន ឬគ្របបិទបាំងកន្លែងសំខាន់នោះ ដោយឲ្យចេញតែក្បាល និងចុងជើងបន្តិចប៉ុណ្ណោះ។ នាងមិនចូលបន្ទប់ទឹក ដើម្បីធ្វើការលាងសម្អាត ឬហើបមាត់សុំក្រដាសជូត ឬប្រណាត់មកផ្តិតទឹកកាមអ្វីនោះទេ។ បើស្ត្រីធ្លាប់ប្រឡូកក្នុងការរួមភេទនេះ ជាច្រើនលើកច្រើនសាមកហើយ តែងមានក្រដាសជូតមាត់ ទុកនៅក្បែរខ្លួនរួចជាស្រេច។ នៅពេលចប់កិច្ច ខណៈដែលភាគីបុរស ដកអវយវៈភេទចេញ នាងក៏ប្រញាប់ប្រញាល់ ស្រវាយកក្រដាស មកជូតភ្លាមៗដែរមិនឲ្យប្រឡាក់ កន្លែងគេងឡើយ។

៨.ស្រវាទាញខោអាវ មកស្លៀកពាក់ បិទបាំងរាងកាយ ៖ បន្ទាប់ពីការរួមដំណេកបានបញ្ចប់ភ្លាម នាងប្រញាប់យកខោទ្រនាប់ មកស្លៀកភ្លាមដែរ ធ្វើដូចជាគ្មានអ្វីកើតឡើងអីចឹង។ នារីខ្លះទៀត ដោយមានការខ្មាសអៀន ក៏ធ្វើការស្លៀកខោនៅក្រោមភួយ ដែលគ្របពីលើរាងកាយ ព្រោះខ្លាចគូស្នេហ៍លួចមើល។ តាមដំណើរនៃការរួមរ័ក ស្រី្តត្រូវប្រញាប់យកក្រដាសអនាម័យ មកជូតផ្តិតត្រង់បរិវេណទ្វារមាស ដើម្បីកុំឲ្យទឹកកាមប្រឡាក់ នៅពេលដើរទៅបន្ទប់ទឹក។ ប៉ុន្តែដោយសារនេះ ជាលើកដំបូងទើបស្ត្រីព្រហ្មចារី ភាគច្រើនមិនដឹងថា ចូលបន្ទប់ទឹកធ្វើអី្វ បើមិនឈឺជុះនោមផង? ស្ត្រីខ្លះនាងទ្រឹង មួយស្របក់ ទើបនឹកឃើញថា ត្រូវចូលបន្ទប់ទឹក ដើម្បីពិនិត្យមើលស្ថានភាព នៃប្រដាប់ភេទខ្លួនឯង និងលាងសម្អាត៕

ប្រភព៖វត្តភ្នំ

ចាស់ៗមានជំនឿចំពោះការផ្សំផ្គុំគូស្រករកូនដោយខ្លាចខុសខែឆ្នាំ ខ្លាចរកស៊ីមិនឡើងជាដើម ប៉ុន្តែមានរឿងមួយទៀត ដែលជារឿងលាក់កំបាំងរបស់ប្ដីប្រពន្ធថ្មីថ្មោង គឺការជ្រើសរើសម៉ោងពេលផ្សំដំណេកតាមអាចារ្យឲ្យរកស៊ីមានបាន។ តើជំនឿបែបនេះមានដែរ ឬយ៉ាងណា?

លោក តឹក ទូច អាយុ២៦ឆ្នាំ ជាអ្នកលក់ដូរនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញបានឲ្យដឹងថា ចាស់ៗបានរកអាចារ្យរកពេលាការ ហើយអាចារ្យបានកំណត់ឲ្យផ្សំដំណេកនៅម៉ោង១១ កន្លះយប់ ហើយលោកនិងភរិយាបានធ្វើតាម ព្រោះបានត្រៀមខ្លួនទុកជាមុន។

ទូច បានបន្ថែមថា៖ “ក្រោយរៀបការ៣ទៅ៤ឆ្នាំមកនេះ ឃើញថាត្រជាក់ត្រជំ គ្រួសារមានសុភមង្គល ហើយមុខរបររកស៊ីចេះតែកាក់កបកើនពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា ជំនឿនេះអាចស័ក្ដិសិទ្ធិដែរ”។

លោក វុទ្ធី ជាបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយ ដែលរៀបការប្រាំឆ្នាំហើយបានឲ្យដឹងថា ធ្លាប់ឮមានជំនឿបែបនេះមែន ប៉ុន្តែចំពោះលោកមិនជឿ និងមិនបានជ្រើសរើសពេលវេលាផ្សំដំណេកនោះទេ ព្រោះយប់នោះជាប់កំដរមិត្តភ័ក្ដិពេញមួយយប់ គ្មានធ្វើអីទេ គឺរវល់ទូទាត់រឿងលុយកាក់ មិនគិតរឿងម៉ោងពេលអីនោះទេ។

លោកក៏សន្និដ្ឋានថា៖ “ដូចជាមិនមានបញ្ហាអីនោះទេ គឺឃើញរកស៊ីធ្វើការកាក់កបធម្មតាគ្មានបញ្ហាចោទនោះទេ”។

បកស្រាយជំនឿខាងលើនេះ អាចារ្យដេញពេលាការ លោកតា ឯក នៅវត្តព្រៃវែង ខណ្ឌដង្កោ ជាយរាជធានីភ្នំពេញបានមកស្រាយថា៖ “រឿងរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍សំខាន់ គឺរឿងពេលាផ្សំដំណេកនេះហើយ ព្រោះវាសនាមាន ឬក្រ ល្អ ឬអាក្រក់ អាស្រ័យលើការជ្រើសរើសត្រូវនេះតែម្ដង”។

លោកអាចារ្យជំនាញរើសពេលាការរូបនេះបានបន្ថែមថា ក្បួនមានចងក្រងទុកជាយូរណាស់មកហើយ នៅក្នុងស្លឹករឹត កាលពីមុនលោករស់នៅខេត្តក្រចេះ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីមករស់នៅភ្នំពេញ លោកមិនដែលជួបក្បួនបែបនេះទៀតទេ ប៉ុន្តែដោយចាប់អាជីពនេះ គឺលោកចាប់ផ្ដើមរួមបញ្ចូលក្បួនចិនមួយចំនួនទៀត ។

លោកអាចារ្យថា បញ្ហាក្រីក្រជារឿងមួយដែលគ្នានអ្នកណាចង់បានទេ ប៉ុន្តែបើផ្សំដំណេកចំពេលាស្នេហ៍ពិឃាដនោះ ច្បាស់ថា នឹងមានអ្នកនោះផ្ទាល់ ឬកូនកំលោះកូនក្រមុំ អាចធ្លាក់ខ្លួនឈឺ អាចស្លាប់ក៍អាចថាបាន ដែលជារឿងអកុសល គ្មាននរណាម្នាក់ចង់ជួបឡើយ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនោះ លោកថា រឿងផ្សំដំណេកនេះជារឿងសម្ងាត់ ដូច្នេះមិនអាចប្រាប់ទៅអ្នកណា ក្រៅពីកូនកំលោះ និងកូនក្រមុំនោះឡើយ។

លោកបានលើក រឿងពិតមួយដែលលោកជួបប្រទះថា៖ “អ្នកភ្នំពេញនិយមរកថ្ងៃសៅរ៍ អាទិត្យជាថ្ងៃល្អ បានមករកលោកអាចារ្យ ប៉ុន្តែលោកអាចារ្យបានកំណត់ការថ្ងៃអាទិត្យ ប៉ុន្តែឲ្យស៊ូទ្រាំ ផ្សំដំណេកនៅថ្ងៃពុធ ប៉ុន្តែកូនកំលោះមិនព្រម គឺយកថ្ងៃអាទិត្យនោះតែម្ដង ស្រាប់តែការមិនទាន់បានមួយថ្ងៃផង ស្អែកឡើងម្ដាយក្មេងធ្លាក់ខ្លួនឈឺស្លាប់តែម្ដង”។

ដូច្នេះដើម្បីឲ្យការរៀបចំក្បួនស័ក្ដិសិទ្ធិ រកពេលាបានត្រឹមត្រូវ តើត្រូវធ្វើម្ដេច? លោកអាចារ្យបានផ្ដែផ្ដាំថា៖ “ដើម្បីឲ្យការទស្សន៍ទាយរកពេលវេលាការផ្សំដំណេកឲ្យបានស័ក្ដិសិទ្ធិ គឺចាំបាច់ត្រូវដឹងពីថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត បើអាចដឹងច្បាស់អំពីពេលចាប់កំណើតទៀត កាន់តែប្រសើរ។ ពេលនោះក្បួននឹងឆ្លើយច្បាស់ត្រូវមួយរយភាគរយ ហើយកូនកំលោះកូនក្រមុំចាំតែអនុវត្តជាការស្រេច”៕

អត្ថបទ៖កង ចាន់បញ្ញា

Samsung Galaxy Gear ជិតមកដល់ហើយ (មានវីដេអូ)

នាឡិកាដៃ រឺហៅថា Smart Watch ដែលមានឈ្មោះថា Samsung Galaxy Gear ជាផលិតផលថ្មីរបស់ ក្រុមហ៊ុន អេឡិចត្រូនិច សាមស៊ុង របស់កូរ៉េខាងត្បូង ត្រូវគេនិយាយតៗគ្នានឹងចេញនៅដើមខែក្រោយ។

ពាក្យចចាមអារ៉ាមចំពោះវត្តមានរបស់ នាឡិកា ឆ្លាតវែនេះ កាន់តែរីកធំទៅៗ ល្បីរន្ទឺពេលបណ្តាញសារពត៌មានធំតូច តែគេនៅតែមិនទាន់ដឹងថា តើក្រុមហ៊ុន នឹងចេញនៅថ្ងៃណាមួយពិតប្រាកដនោះទេ។ អ្នកនៅជិតស្និទ្ធឹនិងក្រុមហ៊ុនបានលួចបង្ហើបប្រាប់ថា វាអាចនឹងចេញនៅដើមខែក្រោយ ជាមួយនិងផលិតផលថ្មីមួយទៀតដែលគេនៅមិនទាន់ដឹងឈ្មោះពិតប្រាកដនៅឡើយ រឺវាអាចជា Samsung Galaxy Note 3 ក៏ថាបាន។

យ៉ាងណាក៏ដោយ គ្មានការបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់ណាមួយ ចេញពីការិយាល័យផ្នែកលក់របស់ក្រុមហ៊ុន សាមស៊ុងនោះទេ មានតែឲ្យប្រិយមិត្តរងចាំមើលទាំងអស់គ្នាតែប៉ុណ្ណោះ។

ខាងក្រោមនេះ ជាវីដេអូចចាមអារ៉ាមរបស់ Samsugn Galaxy Gear:

See more at: http://neavea.com/view.php?

សុខភាព ៖ បើទោះជាស្ត្រី ឬបុរសប្រព្រឹត្តការរួម ភេទច្រើនពេកគឺសុទ្ធតែធ្វើឱ្យបាត់ បង់កម្លាំង ហើយពិតណាស់ដែលថា វានឹងធ្វើឱ្យរាងកាយចុះខ្សោយព្រមទាំងបង្កឱ្យមាន ស្មារតីមិនល្អ បណ្តាលឱ្យការចងចាំ និងសមត្ថ ភាពនៃការវិភាគត្រូវថយចុះ ពីមួយថ្ងៃ ទៅមួយថ្ងៃ ។

ប្រដាប់ភេទចុះខ្សោយ ៖ ការរួមភេទជាបន្តបន្ទាប់ បើទោះអ្នកជាស្ត្រី ឬ បុរស គឺសុទ្ធតែធ្វើឱ្យបាត់ បង់កម្លាំង ហើយវាក៏នឹងធ្វើឱ្យការគ្រប់គ្រង ស្មារតីចេះតែអន់ថយ ។ ក្រៅពីនេះ ការរួមភេទច្រើនហួសក៏បណ្តាលឱ្យតួនាទីរបស់ប្រដាប់ភេទត្រូវបាក់កម្លាំង និង បាត់បង់សមត្ថភាពរបស់ខ្លួន ធ្វើឱ្យវាទៅជា “ ខ្សោយមុនអាយុ ” ។

បង្កជាឧបសគ្គដល់មុខងារផ្លូវភេទ ៖ បុរសតែងចូលចិត្ត “ ឡើងគ្រែ ” ម្តងហើយម្តងទៀត ដូច្នេះវានឹងជួយពន្យារការបញ្ចេញទឹកកាម ដោយសារថា ការរួមភេទលើកទីពីរក្នុងការ“ប្រយុទ្ធ”ម្តងៗនឹងមានរយៈ យូរជាងលើកទីមួយ ប៉ុន្តែប្រការនេះនឹងក្លាយទៅជាឧបសគ្គ នៅពេលអនាគតព្រោះថាវានឹងអាចធ្វើឱ្យការបញ្ចេញទឹក កាមរបស់បុរសមិនដំណើរការ រយៈពេលនៃការបញ្ចេញ ទឹកកាមយូរឬការឡើងគ្រែមិនទទួលបានអារម្មណ៍ស្រើប ស្រាល ៘

ប្រដាប់ភេទមិនឡើង ៖ បុរសបន្ទាប់ពីបានរួមភេទមួយរយៈមិនមានប្រតិកម្មបាន ន័យថា ក្រោយពីរួមភេទ និង ការសម្រាកមួយរយៈពេលខ្លី មិនមានអារម្មណ៍ចង់ រួមភេទទៀត ។ ដូច្នេះប្រសិនបើអ្នករួមភេទជាញឹកញាប់ច្រើនដង នឹងធ្វើឱ្យអ្នក មិនមានអារម្មណ៍ ផ្លូវភេទឡើងវិញឡើយ ហើយវាក៏ងាយនឹងបណ្តាលឱ្យមុខងារ ផ្លូវភេទចុះខ្សោយផងដែរ ។

ធ្វើឱ្យចង្កេះចុករួយ ៖ ប្រសិនបើបុរសឡើងគ្រែជាញឹកញាប់នឹងបណ្តាលឱ្យរលាកក្រពេញប្រូស្តាត រលាកថង់មេជីវិត និង ជំងឺផ្សេងៗទៀត ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះវាក៏នឹងធ្វើឱ្យ ប្រព័ន្ធប្រដាប់ភេទមិនមានភាពធូរស្រាល បង្កឱ្យចង្កេះឈឺ និង អាចមានឈាម ក្នុងទឹកកាម ។ ទាំងនេះដោយសារតែប្រដាប់ភេទត្រូវរងសម្ពាធខ្លាំង និង យូរ ។

កម្រិតនៃភាពស្រើបស្រាលថយចុះ ៖ បើទោះជាអ្នកជាបុរស ឬ ស្ត្រីមានការរួមភេទច្រើនដង ក្នុងមួយលើកនឹងធ្វើឱ្យភាពស្រើបស្រាល (សម្រាប់ ការរួមភេទលើកទីពីរទីបី ៘) ថយចុះ ។ ដូច្នេះប្រការនេះ នឹងបណ្តាលឱ្យមានផលប៉ះញល់ដល់ផ្លូវចិត្ត ដោយយល់ថាសមត្ថភាពផ្លូវភេទរបស់ខ្លួនអន់ ចុងក្រោយក៏នាំឱ្យមាន ឧបសគ្គដល់មុខងារផ្លូវភេទ ដោយសារ តែកត្តាផ្លូវចិត្ត និងស្មារតី។ ដូច្នេះហើយយើងដឹងច្បាស់ថា ការរួមភេទញឹកញាប់ពេក ច្រើនដងពេក នឹងមិនមានប្រយោជន៍ដល់សុខភាព នោះទេ ។ ភាពញឹកញាប់នោះក៏នឹងធ្វើឱ្យភាពស្រើបស្រាល មិនមានរយៈពេលយូរនោះដែរ ៕

ដំណឹងប្រាំពីរ

កំពង់ផែភ្នំពេញ មានតាំងពីមុនសម័យ អាណានិគមបារាំង

នៅលើហ្វេសប៊ុក សម្បូរអាជីវកម្មផ្លូវភេទ មានស្រីក្មេងៗ បង្ហាញរូបថតទាក់ម៉ូយ

រកឃើញបឹង ទឹកសាបនៅ លើភពព្រះអង្គារ ដែលមានអាយុកាល ៣,៦ពាន់លានឆ្នាំ

ទ្វីបអាមេរិក ត្រូវបានឯកសារ មួយចំនួននិយាយថា មេទ័ពចិនជាអ្នកទៅដល់មុន គ្រីស្តូហ្វ កូឡុំ ៧០ឆ្នាំ

អ្នកធ្វើការជាមួយគ្នា អាចបង្កើតទៅជាភ្លើងស្នេហ៍ដើមរកាដែក រហូតភ្លេចប្ដីប្រពន្ធនៅផ្ទះ

យុវជនខ្មែរជាង២សែននាក់ គ្មានការងារធ្វើ

ហេតុអ្វីក៏ចាត់ទុកការបកស្រាយសាលដីកា ឡាអេ ជាជ័យជម្នះ?

តើខ្មែរពិតជាខ្សាច់រាយមួយចានដែលមិនអាចរួបរួមគ្នាបានឬ?

តាមដានសកម្មភាព ៨ យ៉ាង សម្រាប់ការរួមរ័ក ក្នុងគ្រាដំបូងជាមួយ ស្រីក្រមុំព្រហ្មចារី

ទម្លាយ រឿងផ្សំដំណេកតាម អាចារ្យរកស៊ីមានបាន?

Samsung Galaxy Gear ជិតមក ដល់ហើយ (មានវីដេអូ)

បុរសនិងស្ត្រីដែល វក់នឹងកាមគុណ គួរយល់ដឹង ពីផលវិបាក៥យ៉ាង នៃការរួមភេទ ច្រើនពេក

About

Follow Us

Popular Posts

Subscribe

Labels

Pinterest

Labels