លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖អាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លង
បន្ទាប់ពីបទ“រាំវង់នយោបាយ”ដល់“ ស្គរធំវាំងចាស់” បន្ទាប់មកក៏ឃើញ“ល្ខោនដើមឆ្នាំ” ឥឡូវ “អាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លង” ចាប់ផ្តើមបន្ទរឡើងរវាងវាំងចាស់ និងជំរុំព្រះអាទិត្យ។
បៀមព្រះមកស្បថក៏មិនជឿដែរថា សម្តេចក្រុមព្រះវិលចូលឆាកនយោបាយវិញ ដោយខ្លួនឯង ដោយគ្មានខ្សែញាក់ពីសម្តេចនាយក។ បន្ទាប់ពីវេទិកាក្ងោកស្ពាន់ ថ្ងៃទី១៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥ សម្តេចក្រុមព្រះទទួលបានតួនាទីជាព្រះប្រធាននៃគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច វិញ បន្ទាប់ពីត្រូវសម្តេចនាយកដេញចេញក្រៅឆាកនយោបាយរយៈពេល៨ឆ្នាំ តាំងពីឆ្នាំ២០០៦រួចមក។ ប៉ុន្តែអ្វីទៅជាជំហានបន្ទាប់? ខាងក្រោមនេះជាទស្សនៈទានស្តួចស្តើងខ្លះៗផ្ទាល់ខ្លួន សម្រាប់បងប្អូន ដែលតែងតែព្រួយបារម្ភពីវាសនាមាតុភូមិខ្មែរមួយនេះ។
មានអ្នកខ្លះលើកឡើងថាការវិលចូល ឆាកនយោបាយវិញនេះ គឺជាគំនិតទាំងស្រុងរបស់ជំរុំ ព្រះអាទិត្យ។ បើថាអីចឹង គួរនិយាយអញ្ចេះវិញ ឆ្នាំបាយសម្រាប់ពីរគ្រួសារ លំបាកទៅហើយ គ្រែដេកគ្នាពីរនាក់ទាំងចង្អៀតផង មានរឿងអ្វីត្រូវបន្ថែមគ្នា មានស្បៀងអីណាចម្អែត មាន កន្លែងណាឲ្យគេង។ លើសពីនេះ ម្នាក់ៗសុទ្ធតែចង់ធ្វើលេខ១ក្នុងលោក ហើយក៏ធ្លាប់ទទួល រងការប្រមាថ នឹងធ្លាប់ត្រូវបានគេផិតក្បត់ បណ្តេញចេញពីផ្ទះសម្បែង ឈឺចាប់ខ្លោចផ្សារ មិនស្ទើរ កូនប្រុសទ្រូងប្រាំហត្ថ មានរឿងអីសុខចិត្តឲ្យគេប្រមាថជាលើកទីពីរនោះ។ បើរស់ នៅផ្ទះគេមិនសុខ ហេតុអ្វីក៏មិនបង្កើតនគរខ្លួនឯងវិញ។
សំណួរសួរថាចុះបើមិនចង់ឲ្យចេញ មិនចង់ឲ្យមកទេ ហេតុអ្វីបានជាឆ្លើយឆ្លងដាក់គ្នា ទៅមក ហៅរកធ្វើអ្វី? ចង់រុញទូកបណ្តោយទឹក? ចង់បើកប្រឡាយបង្ហូរទឹក? ខ្លាចតែមិនមែនមកតែ ទូក តែមកដោយទាំងសំពៅផង។ ខ្លាចតែមិនមែនជាទឹកធម្មតា តែជាទឹកជំនន់ធំ។
តាំងតែពីថ្ងៃដំបូង សម្តេចក្រុមព្រះបានអំពាវនាវហៅរក លើកមួយ ដាក់មួយ ក្នុងចំណោម លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា ពីការរួបរួម។ បំណងទី១ គឺជាសង្គ្រាមចិត្តសាស្ត្រ ចង់ បំបែកសេនាប្រមុខ និងសេនាប្រមុខរង។ ដឹងថាបំបែកមិនបាន តែនៅតែបំបែក។ បំណងទី២ មិនត្រឹមតែនិយាយ តែមកមែន។ ដំបូងជួបចរចាបង្រួបបង្រួមគ្នា។ ជួបមួយ អត់មួយ។ បំណងទី៣ មិនត្រឹមតែចរចា តែមកមែនទែន។ រកមេទ័ពកាន់ការនៅហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ហើយមកធ្វើជាប្រធានកិត្តិយសនៅជំរុំព្រះអាទិត្យ២៤ខែសិន។ សេនាប្រមុខ និងសេនាប្រមុខរង មិនចង់ តែត្រូវទទួល ព្រោះជានយោបាយបង្រួបបង្រួមជាតិ គឺមកនៅចុងឆ្នាំ២០១៥។ គិតទៅ សម្តេចក្រុមព្រះនេះ ដូចជាធ្យូងមួយដុំ កាន់សើមប្រឡាក់ដៃ ដុតឆេះមានកម្តៅមែនហើយ។
មកដល់ជំរុំព្រះអាទិត្យ ទោះជាអត់ដៃ អត់ជើង តែប្រើវេទិកាសង្គ្រោះជាតិ ដើរជួបអតីតអ្នកគាំទ្រ មិនបាច់អស់លុយ មិនបាច់អស់កម្លាំង ខ្ចីកម្លាំងសង្គ្រោះជាតិ បង្កើតទ័ពខ្លួនឯង។ ទី២ ទោះបីត្រឹមតែជាឈ្មោះប្រធានកិត្តិយស តែព្រឹកស្នើនេះ ល្ងាចសុំនោះធ្វើឲ្យសេនាប្រមុខសង្គ្រោះជាតិ ក្រពុលមុខ ធ្វើតាមចិត្តមិនបាន។ ទី៣ វាយពីក្រៅមិនបែក ចូលមកវាយដល់ក្នុង បន្ទាយ។ គេថាសត្រូវក្នុង ពិបាកទប់ទល់។ ក្នុងសត្រូវ គ្មានមិត្ត តែក្នុងមិត្ត គឺពិតជាមានសត្រូវ។ សត្រូវក្នុង មើលមិនឃើញ។ បានលេសគ្រប់គ្រាន់ចុងឆ្នាំ២០១៦ ក៏ចេញវិញ ថែមទាំងនាំពលព្រះមួយកងធំទៅជាមួយផង។ ពិតជាធ្វើនំ អត់ម្សៅ។ ចំណេញមិនបាច់ អស់ដើម មែនហើយ។
ចុងឆ្នាំ២០១៥ នៅពេលលាវាំងចាស់ទៅចូលជំរុំព្រះអាទិត្យ នឹងមានអ្នកមិនពេញចិត្ត ឬធ្វើ មិនពេញចិត្ត ក៏មានឧត្តមសេនីយ៍ប៉ុន្មាននាក់នឹងទៅដឹកនាំក្រុមខ្មែរដើម្បីខ្មែរ របស់បណ្ឌិត កែម ឡី និងបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ ដោយកាត់ក្បាលចាស់ចោល។ ចុងឆ្នាំ២០១៦ នឹងដឹកនាំក្រុមបក្សអភិវឌ្ឍមូលដ្ឋាន មករួបរួមជាមួយក្រុមព្រះ។ បានកម្លាំងពីរក្រុមធំ។ បន្ទាប់មក ដល់ឆ្នាំ២០១៧ រៀបចំបញ្ជីក្រុមប្រឹក្សាឃុំ នឹងមានទាហានសង្គ្រោះជាតិខ្លះ មិនពេញចិត្តនឹងការតែងតាំង ការឈរឈ្មោះ ក៏នាំគ្នាទៅចូលរួមជាមួយក្រុមព្រះមួយក្រុមទៀត។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះថ្វីត្បិតតែមិនអាចកម្ទេចសង្គ្រោះជាតិបាន ទាំងស្រុង តែបានបំផ្លាញសង្គ្រោះជាតិនៅមូលដ្ឋាន ពីកៅអីឃុំឈ្នះជំរុំទេវតា មកត្រឹមស្មើ ធ្លាក់ពីស្មើមកចាញ់កៅអីឃុំ។
នៅ៦ខែមុនបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ពេលរៀបចំបញ្ជីតំណាងរាស្ត្រ នឹងមានឧត្តមសេនីយ៍តូចធំ របស់សង្គ្រោះជាតិមួយចំនួនទៅចូលរួមជាមួយហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ព្រោះតូចចិត្ត ឬយកលេសនឹង ការធ្វើបញ្ជីមិនយុត្តិធម៌ តែតាមពិតជាមនុស្សរបស់ជំរុំទេវតា ហើយទៅហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ព្រោះ សង្ឃឹមដៃគូររដ្ឋាភិបាលចម្រុះជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងបានតំណែង ។
ដោយសារតែជំងឺជាតិ ជំងឺប្រជាធិបតេយ្យ ជំងឺតួឯក ជំងឺនយោបាយ នឹងធ្វើក្រុមបណ្ឌិតមួយក្រុម នឹងជាប់ឈ្មោះក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថាជាបណ្ឌិតដែលមានទឹកចិត្ត ស្នេហាជាតិខុស កាលៈទេសៈ ព្រោះតែចង់ពិសោធន៍គំនិតនយោបាយយល់សប្តិរបស់ខ្លួនបាននាំគ្នាលត់ ជង្គង់ លើកអំណាចដាក់លើជើងពានឲ្យសម្តេច ហ៊ុន សែន ទាំងដៃពីរ។ ដំបូងខ្ញុំចេះតែគិតថាបណ្ឌិតប៉ុន្មាននាក់នេះ គឺជាក្តីសង្ឃឹមរបស់ជាតិហើយ ទីបំផុតគំនិតខ្លី មិនគួរឲ្យជឿ។
ស្ថានភាពនយោបាយ៤ឆ្នាំក្រោយនេះ សង្គ្រោះជាតិកាន់តែប្រឈមមុខ និងរងសម្ពាធកាន់តែ ធំឡើងៗ។ មើលទៅ៧កៅអីទៀត ដែលគ្រប់សម្រាប់ទៅដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល គឺដូចទៅសុំភ្លើង ពីយក្សអីចឹង។ សំណួរសួរថា បើឈប់ឆ្លើយឆ្លងអាយ៉ៃជាមួយក្រុមព្រះ រឿងរួបរួម តើបានទេ? បើឈប់ច្រៀងមិនបាន តើត្រូវធ្វើម៉េច ដើម្បីដាក់របង កុំឲ្យក្រុមព្រះចូលជំរុំព្រះអាទិត្យកើត? ចុះបើទប់មិនជាប់ ដាច់របងចូលមក តើរៀបចំក្នុងជំរុំយ៉ាងម៉េច? សង្គ្រាមផ្ការីកក្នុងជំរុំព្រះ អាទិត្យ គឺពិតជាញាក់សាច់ តើត្រូវរៀបក្បួនទប់យ៉ាងម៉េច? បើមកហើយ ចុង២០១៦ គឺនឹង ចេញទៅវិញ តើអ្វីជាផ្លូវក្រោយរបស់សង្គ្រោះជាតិ? ចុះបើឆ្នាំ២០១៨ ឈ្នះហើយ គេមិន ប្រគល់អំណាចឲ្យ តើត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច? រឿងទាំងអស់នេះ គឺសុទ្ធតែត្រូវគិតគូរ រៀបចំ យ៉ាងល្អិតល្អន់ ជាយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទុកជាមុន។ ការយកអំណាច គឺជារឿងសំខាន់ តែការគ្រប់គ្រងអំណាច គឺរិតតែសំខាន់។
អាចមានអ្នកអានលើកឡើងថា ចុះសម្តេចក្រុមព្រះអី ក៏ពូកែម្លេះ? បើពូកែយ៉ាងហ្នឹង ហេតុអ្វី ក៏ត្រូវសម្តេច ហ៊ុន សែន វៃកម្ទេច ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចទៅជា៧-៨ចម្រៀក? ចម្លើយ គឺមិនមែន សម្តេចក្រុមព្រះឆ្លាតដល់ថ្នាក់ហ្នឹងនោះទេ តែគឺខ្សែញាក់ចាប៉ីដងវែងរបស់សម្តេចទេតើ។ អាច មានអ្នកថា ចុះសម្តេចនឹងអីក៏ពូកែម្លេះ? លេងសើច មិនបានទេ បើសម្តេចមិនពូកែទេនោះ ប្រហែលជាមិនអាចឈរជើងលើសង្វៀននយោបាយជាតិបាន៣០ឆ្នាំនោះទេ។ កុំឆ្ងល់។
ក៏មានអ្នកលើកឡើងថាលើកនេះ សម្តេចក្រុមព្រះ មិនឲ្យសម្តេច ហ៊ុន សែន ប្រើទៀតទេ គឺ ទ្រង់ច្បាស់ជាធ្វើជាអ្នកយាមទ្វាររាជវាំងម្នាក់ដ៏ក្លាហាន ទុកកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អរាប់ពាន់ឆ្នាំមិនខាន។ រឿងវាទៅមិនរួចទេ ពីព្រោះតាមចរិកនយោបាយរបស់ព្រះអង្គ រួមនឹងចំណុចខ្សោយយ៉ាងច្រើន នៅក្នុងដៃមេទ័ពជំរុំទេវតាផង សម្តេចក្រុមព្រះមិនហ៊ានទេ។ ហើយសម្តេច ហ៊ុន សែន ក៏មិនទុកឲ្យសម្តេច ក្រុមព្រះ ច្រៀងអាយ៉ៃ ចប់តាមសម្រួលដែរ។ កុំភ្លេចថាទ្វារគុកព្រៃស ដែល សម្តេចក្រុមព្រះ ធ្លាប់តែកំប្លែងនោះ ទ្វារនៅចំហរ ចាំទទួលទ្រង់ដៃពីរនៅឡើយទេតើ។
តើសង្គ្រោះជាតិបាន៧កៅអីថែមទេ? ឬនៅរក្សា៥៥ដដែល? ឬធ្លាក់សំឡេងក្រោម៥៥? អ្នកដែលឆ្លើយសំណួរដ៏លំបាកនេះបាន គឺមានតែមនុស្សពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះ គឺប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងជំរុំព្រះអាទិត្យខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះ ថាតើរាស្ត្រខ្មែរនឹងផ្តល់ឱកាសឲ្យសង្គ្រោះជាតិទេ? តើបណ្ឌិតស្រុកខ្ញុំឈប់មានជំងឺតួឯក ឬអត់? តើយុវជនខ្មែរអាចចាស់ទុំជាងនេះ ឬទេ?
អាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លងនេះប្រហែលជាស្តាប់ មិនសូវពិរោះទេ ប្រសិនបើអ្នកអានមិនបានស្តាប់បទ“រាំវង់នយោបាយ” “ស្គរធំវាំងចាស់” និង “ល្ខោននយោបាយដើមឆ្នាំ”ទេនោះ។ តើវាសនាមាតុភូមិមួយនេះ ពិតជាស្ថិតនៅក្រោមកណ្តាប់ដៃបុរសខ្លាំង១០០ឆ្នាំមែនឬ? ឬក៏ឈាមខ្ញុំនេះបានត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹងទេ? ប្រភពៈ VOD