របាយការណ៍៖ បរិយាកាសអាជីវកម្មនៅកម្ពុជាត្រូវគេមើលឃើញមានហានិភ័យ
ការដ្ឋានសាងសង់ផ្សារទំនើប អ៊ីអនម៉ល នៅជិតស្ថានទូតរុស្ស៊ី ដែលជាការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុននៅកម្ពុជា។ រូបថត ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ របាយការណ៍វិភាគហានិភ័យវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានបង្ហាញថា អំពើពុករលួយ កម្សោយខាងប្រព័ន្ធតុលាការ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងច្បាប់ការងារគឺជាហានិភ័យដ៏ចម្បងសម្រាប់ការស្វែងរកការវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
របាយការណ៍ប្រចាំត្រីមាសស្តីពីហានិភ័យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២២ មេសា ដោយក្រុមហ៊ុនពិគ្រោះយោបល់ហានិភ័យ និងយុទ្ធសាស្ត្រសកល Maplecroft ។
របាយការណ៍នេះបង្ហាញថា ប្រៀបធៀបកម្ពុជាជាមួយប្រទេសជិតខាងដូចជា វៀតណាមនិងថៃ គឺកម្ពុជាមានសន្ទស្សន៍ហានិភ័យច្រើនបំផុតប៉ុន្តែកម្ពុជាមានសក្តានុពលត្រង់ថា តម្លៃពលកម្មថោក នៅពេលដែលនៅប្រទេសជិតខាងដូចជាថៃ និងចិនកើនឡើង។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា៖ «កម្ពុជាឈរលើផ្លូវដ៏វែងសម្រាប់ផ្ដល់ការការពារវិនិយោគិនធំៗ និងនីតិរដ្ឋ»។ ប៉ុន្តែរបាយការណ៍នេះលើកឡើងថា កំណើននៃការវិនិយោគអន្តរជាតិមកកម្ពុជាធ្វើឲ្យមានការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងរហ័ស។
យោងតាមទ្រនិចហានិភ័យរបស់ក្រុមហ៊ុននេះកម្ពុជាមានហានិភ័យខ្ពស់បំផុតដូចជាក្នុងបរិយាកាសពាណិជ្ជកម្មសិទ្ធិការងារនិងការការពារ ភាពងាយទទួលគ្រោះថ្នាក់ដោយសារការផ្លាស់ប្តូរអាកាសធាតុដោយមានហានិភ័យខ្ពស់ផ្នែកស៊ីវិលនិងសិទ្ធិនយោបាយបរិយាកាសគ្រឹះស្ថានម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ភាពក្រីក្រនិងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សនិងបទប្បញ្ញត្តិក្របខ័ណ្ឌការងារ។
ប៉ុន្តែលោក Peter Brimble នាយករងប្រចាំប្រទេសកម្ពុជារបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបាននិយាយថាសន្ទស្សន៍ពាណិជ្ជកម្មប្រភេទនេះចាំបាច់ត្រូវតែបកស្រាយដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។
បច្ចុប្បន្ននេះលំហូរយ៉ាងរហ័សរបស់វិនិយោគិនជប៉ុនមកប្រទេសកម្ពុជាពេលខ្លះចង្អុលបង្ហាញថាកត្តាមួយចំនួននៃសន្ទស្សន៍នោះទំនងជាមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពពិតលើហេតុផលនោះទេ។
លោកបន្តថា៖ «វិនិយោគិនជប៉ុនត្រូវបានគេដឹងថាមានភាពហ្មត់ចត់ក្នុងការគ្រប់គ្រងនិងតម្លាភាពហើយបានបង្ហាញពីភាពជឿជាក់របស់ពួកគេតាមរយៈការបញ្ចេញមតិជាមួយនឹងការវិនិយោគរបស់ពួកគេ»។
របាយការណ៍បន្តថា៖ «អំពើពុករលួយតាមផ្នែកនៅក្នុងស្ថាប័នសាធារណៈភ្នាក់ងាររបស់ពួកគេនិងសហការីមានន័យថា វិនិយោគិនបរទេសប្រឈមនឹងហានិភ័យយ៉ាងខ្លាំងនៃសកម្មភាពពុករលួយ»។ របាយការណ៍បន្តថា ដោយសារហានិភ័យអំពើពុករលួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានវាយតម្លៃប្រទេសនេះថាជាប្រទេសអាក្រក់ជាងបណ្ដាប្រទេសជិតខាងដូចជាឡាវ វៀតណាម និងថៃ។
របាយការណ៍បន្តថា៖ «កម្ពុជាជាប់លំដាប់ថ្នាក់ល្អទាក់ទងនឹងលទ្ធភាពទទួលបានឥណទានការការពារវិនិយោគិន និងភាពងាយស្រួលនៃការបង់ពន្ធ»។
យោងតាមលោក Brimble ឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះការអនុវត្តច្បាប់និងកំណែទម្រង់គោលនយោបាយដើម្បីកែលម្អការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចមិនទាន់អនុវត្តបានល្អនៅឡើយទេ «ដែលបណ្ដាលឲ្យមានសន្ទស្សន៍មួយមិនទាន់ដល់កម្រិតត្រឹមភាគខ្លះនោះ»។ កម្ពុជាក៏នៅមានកង្វះយន្តការដំណោះស្រាយជម្លោះដ៏មានប្រសិទ្ធភាពដោយសារតែពេលវេលានៃការដោះស្រាយមានភាពយឺតយាវខ្លាំងហើយតុលាការពុករលួយគឺត្រូវគេដឹងថា ជាបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំផងដែរ សម្រាប់បរិយាកាសពាណិជ្ជកម្ម។
បញ្ហាខាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាពិសេសអគ្គិសនី គឺស្ថិតក្នុងសន្ទស្សន៍ដ៏ហានិភ័យរបស់ Maplecroft Infrastructure Readiness ដែលចាត់ទុកកម្ពុជាជាប្រទេសមានហានិភ័យខ្ពស់ប៉ុន្តែជាងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និង អន់ជាងប្រទេសឡាវ។
របាយការណ៍នេះឲ្យដឹងថា៖ «ទោះបីយ៉ាងនេះក្តីវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបង្ហាញពីឱកាសនៃការវិនិយោគដ៏មានសក្ដានុពល។ ទោះបីជាចក្ខុវិស័យការពារការវិនិយោគរបស់រដ្ឋាភិបាលក៏ដោយ ប៉ុន្តែ Maplecroft Business Environment Index វាយតម្លៃកម្ពុជាស្នើនឹងបណ្ដាប្រទេសដូចជារុស្ស៊ី ស៊ូដង់ខាងត្បូងនិងអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ ថ្វីបើមានហានិភ័យនេះក៏ដោយសម្ព័ន្ធអាជីវកម្មក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍កម្ពុជាអ៊ែរឡាញ រវាងមហាសេដ្ឋីក្នុងស្រុកលោក គិត ម៉េង និងក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ហ្វីលីពីនត្រូវបានគេនិយាយថាជាសន្ទស្សន៍ឆន្ទៈមូលធនក្នុងកិច្ចការពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់មួយ»។
ការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំដែលជាផ្នែកមួយនៃសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចគឺ ត្រូវបានធ្វើឲ្យលេចឡើងផងដែរថាជាការធ្វើឲ្យខូចឈ្មោះរបស់ វិនិយោគិនយ៉ាងខ្លាំង។
របាយការណ៍បន្តថា៖ «ហានិភ័យនៃការរួមគ្នារំលោភបំពានដូចជាការចាប់ឃាត់ខ្លួនអ្នកប្រឆាំងតវ៉ាតាមអំពើចិត្តសម្លាប់សកម្មជន ការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំនិងមិនយកចិត្តទុកដាក់ដល់សិទ្ធិរបស់សហគមន៍ក្នុងតំបន់ចំពោះការសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯងគឺទំនងជាមិនអាចធ្វើបានទេដើម្បីបង្អាក់អំពើទាំងនេះទាល់តែរដ្ឋាភិបាលយល់ព្រមចាត់វិធានការដើម្បីកែលម្អតម្លាភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសម្បទានដីរបស់ខ្លួន»។
ករណីរបស់ Tate & Lyle ជាក្រុមហ៊ុនស្ករសអង់គ្លេសដ៏ធំមួយកំពុងប្រឈមនឹងបណ្ដឹងតុលាការដែលមានទឹកប្រាក់ជាច្រើនលានផោនពីកសិករកម្ពុជាដោយសារតែបានចោទប្រកាន់ក្នុងការចាប់យកដីមិនស្របច្បាប់ជាផ្នែកមួយនៃការរកស៊ីចូលគ្នាគឺត្រូវបានគេលើកឡើងជាឧទាហរណ៍មួយនៃការធ្វើឲ្យខូចឈ្មោះដល់វិនិយោគិនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ហានិភ័យសិទ្ធិការងាររបស់កម្ពុជាគឺខ្ពស់ជាងបណ្ដាប្រទេសជិតខាងខ្លួនដូចជាថៃ និងឡាវ។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ប៉ុន្តែធ្វើល្អជាងប្រទេសវៀតណាម ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី។
បច្ចុប្បន្ននេះ ឧប្បត្តិហេតុនៃការដួលសន្លប់ក្នុងចំនួនដ៏ច្រើននៅតាមបណ្ដារោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ដែលផ្គត់ផ្គង់ឲ្យក្រុមហ៊ុនលក់ទំនិញរាយដូចជាក្រុមហ៊ុន H&M និងក្រុមហ៊ុនPuma ត្រូវបានគេលើកឡើងថាជាហានិភ័យសម្រាប់ការធ្វើឲ្យខូចដល់កេរ្ដិ៍ឈ្មោះយីហោក្រុមហ៊ុនដោយសារតែការអនុវត្តស្ដង់ដារការងារនៅខ្សោយ»។
ទិន្នន័យការអភិវឌ្ឍនិងពាណិជ្ជកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិបានបង្ហាញថាយ៉ាងណាក៏ដោយរបាយការណ៍នេះបានកត់សម្គាល់ថាកាលពីឆ្នាំ២០១២ ការវិនិយោគបរទេសចូលមកកម្ពុជាមានចំនួនច្រើនជាងទៅចិនជិត៣០ភាគរយ៕ដោយ postkhmer
