រដ្ឋសភាបានហៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនទៅសួរ ប៉ុន្តែដំណោះស្រាយជាក់ស្តែងមិនទាន់ឃើញកើតមានទេ
ភ្នំពេញៈ បញ្ជីឈ្មោះមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលកាន់តែច្រើនឡើង ដែលត្រូវបានកោះមកសួរ នៅចំពោះមុខគណៈកម្មការរដ្ឋសភា កំពុងចាប់ផ្តើម ដូចបញ្ជីអ្នកណាជាអ្នកណា ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល នៅប្រទេសកម្ពុជា។
លោកអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ ប៉ា សុជាតិវង្ស ដែលមិនឆ្លើយសំណួរ អំពីបញ្ហាវិវាទដីធ្លីនៅតំបន់បឹងកក់ និងបុរីកីឡា កាលពីខែវិច្ឆិកា គឺស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រូវកោះហៅ ឲ្យទៅឆ្លើយបំភ្លឺចាប់តាំងពីកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយ កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំមុន ហើយប៉ុន្មានសប្តាហ៍ទៀត លោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាលត្រូវបានរំពឹងថា នឹងកោះមកសួរទាក់ទងនឹងករណីឆ្លងមេរោគអេដស៍យ៉ាងច្រើនដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនៅស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងពង្រឹងការងាររបស់គណៈកម្មការថ្មី ដើម្បីធ្វើឲ្យមន្ដ្រីក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ជាងមុន តាមរបៀបដែលពុំធ្លាប់មានពីមុនមក។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង ប្រធានគណៈកម្មការទីមួយនៃរដ្ឋសភាដែលទទួលបន្ទុកសិទិ្ធមនុស្ស និងទទួលពាក្យបណ្តឹងបានថ្លែងថា៖ «អាណតិ្តនេះ ខុសពីមុន ព្រោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងធ្វើការដើម្បី ស្វែងរកដំណោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ យើងបានប្រាប់ពីក្តីកង្វល់របស់យើង [ដល់អភិបាល និងរដ្ឋមន្រ្តី] ហើយពួកគេបានលើកឡើងពីមូលហេតុដែលវិវាទពិបាកដោះស្រាយ។ យើងបានព្រមានពួកគេកុំឲ្យប្រើកម្លាំង [ហើយ] ពួកគេនឹងមិនហ៊ានធ្វើអ្វីដូចដែលពួកគេបានធ្វើពីមុនមកនោះទេ»។
ប៉ុន្តែ អ្នកអង្កេតការណ៍មួយចំនួនមានទស្សនៈផ្សេងទៅវិញ ចំពោះសកម្មភាពនៅក្នុងអង្គប្រជុំរបស់គណៈកម្មការរដ្ឋសភានាពេលនេះ។
លោក កែម ឡី អ្នកវិភាគម្នាក់ដែលកំពុងប្រែក្លាយខ្លួនជាឥស្សរជននយោបាយ តាមរយៈចលនា «ខ្មែរដើម្បីខ្មែរ» បានថ្លែងថា៖ «យើងមានយន្តការសន្ទនា ប៉ុន្តែមិនមែនជាយន្តការដោះស្រាយទេ»។
លោកបានបន្ថែមថា ការកោះមន្ដ្រីគឺគ្មានប្រយោជន៍ទេ បើគ្មានដំណើរការដោះស្រាយបញ្ហាចម្រូងចម្រាសនោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងត្រូវការ [កិច្ចប្រជុំ] រកដំណោះស្រាយជាមួយនឹងសង្គមស៊ីវិល និងគ្រួសាររងគ្រោះ»។
បន្ទាប់ពីការជាប់គាំងនយោបាយកាលពីឆ្នាំមុន គណៈកម្មការរដ្ឋសភាត្រូវបានធ្វើកំណែទម្រង់។ ឥឡូវនេះ គណបក្សនីមួយៗ គ្រប់គ្រងគណៈកម្មការចំនួន ៥ គឺមិនមែនគណបក្សប្រជាជនគ្រប់គ្រងទាំងអស់ដូចកាលពីមុនទៀតទេ។
បើទោះបីជាមានការសម្រេច កាលពីខែកញ្ញាថា មន្រ្តីអាចកោះហៅទៅសួរតែតាមរយៈប្រធានរដ្ឋសភាក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបញ្ជាក់ថា ប្រធានគណៈកម្មការរបស់ខ្លួនកំពុងតែធ្វើការផ្លាស់ប្តូរហើយ។
លោក ហូ វ៉ាន់ ប្រធានគណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំបានផ្ញើលិខិតជាច្រើនទៅក្រសួង [ដោយប្រាប់] ក្រសួងឲ្យកំណត់ពីបញ្ហាអំពើពុករលួយ ហើយដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះ»។
លោកបន្តថា៖ «យើងទុកពេលដល់ពួកគេ ក្នុងការឆ្លើយតបជាមួយនឹងដំណោះស្រាយ។ ប្រសិនបើគេមិនឆ្លើយតប យើងហៅពួកគេមកសួរ»។
ប៉ុន្តែ លោក ឆៃអ៊ាង បានទទួលស្គាល់ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជាច្រើនមិនទាន់បានដោះស្រាយបញ្ហាដែលគណៈកម្មការកំពុងជំរុញឲ្យធ្វើការដោះស្រាយនោះទេ។
លោក គល់ បញ្ញា ប្រធានអង្គការ ខុម ហ្វ្រែល ជឿជាក់ថា គណៈកម្មការរដ្ឋសភានឹងបន្តមានការលំបាកក្នុងការប្រើប្រាស់សិទិ្ធអំណាចរបស់ខ្លួន ប្រសិនបើកិច្ចប្រជុំនៅតែធ្វើជាអសាធារណៈ។
លោកបានបន្តថា៖ «យើងត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយចូលទីនោះ យ៉ាងហោចណាស់ ត្រូវមានអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកសង្កេតស្នូលមួយចំនួនផងដែរ»។
លោកបានថ្លែងបន្ថែមថា៖ «វាគឺអំពីអត្ថប្រយោជន៍សាធារណៈ… វាមិនគួរគ្រាន់តែជាការប្រឆាំងទេ។ វានឹងធ្វើឲ្យមានការខុសប្លែកធំមួយ»។
លោក គល់ បញ្ញា បានបន្ថែមថា សម្រាប់ពេលឥឡូវនេះ យ៉ាងហោចណាស់ «ពួកគេកំពុងសួររដ្ឋាភិបាល»។ «កាលពីមុន វាកម្រកើតមាន។ ខ្ញុំគិតថា វាជាការចាប់ផ្តើមអ្វីមួយវិជ្ជមាន»។
ការអំពាវនាវក៏បានធ្វើឡើងផងដែរពីសាធារណជនទូទៅនាសប្តាហ៍នេះសុំឲ្យសភាកោះហៅរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ និងរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើអំពើហិង្សាដែលបណ្តាលឲ្យមានការសម្លាប់កម្មករយ៉ាងហោចណាស់៥ នាក់កាលពីឆ្នាំមុននៅផ្លូវវេងស្រេង។
ខណៈលោក ទៀ បាញ់ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលថ្ងៃអាទិត្យថា លោក«មិនមានកាតព្វកិច្ចបំភ្លឺបញ្ហានេះសម្រាប់នរណា» លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទិ្ធ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជឿថា វាគួរតែមានការចាត់វិធានការបន្ថែមទៀត។
លោកបន្តថា សភាគួរតែធ្វើសិក្ខាសាលា ដែលក្នុងនោះអ្នកដែលត្រូវកោះហៅ ត្រូវតម្រូវឲ្យឆ្លើយសំណួរពីសាធារណជន។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំពិតជាជឿថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងនាំមកនូវកំណែទម្រង់ជាប្រវត្តិសាស្រ្តដល់កម្ពុជា»។
ចំពោះលោកឡី បានឲ្យដឹងថា លក្ខណៈផ្លាស់ប្តូរនៃគណៈកម្មការរដ្ឋសភាទាំងនោះមិនមែនជាសញ្ញានៃភាពរីកចម្រើនទេ ប៉ុន្តែជា«ល្បែងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា» ដើម្បីយកចិត្តសហគមន៍អន្តរជាតិ និងអង្គការសហប្រជាជាតិ។
សម្រាប់អ្នកភូមិដែលមានជម្លោះដីធ្លីរ៉ាំរ៉ៃ ហើយដែលគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋសភាបានសន្យាថា នឹងជួយអន្តរាគមន៍ស្វែងរកដំណោះស្រាយលឿនមួយកាលពីខែកញ្ញា ពួកគេនិយាយថា ភាពរីកចម្រើននេះគឺនៅមានការខ្វះខាតនៅឡើយ។
លោក ស្នូន ញឿន តំណាងអ្នកភូមិ ឡពាង ក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងបានថ្លែងថា ជម្លោះដីធ្លីរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំរបស់ពួកគេ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុន KDC ដែលជាក្រុមហ៊ុនមានទំនាក់ទំនងនយោបាយជាមួយគណបក្សប្រជាជននៅតែមិនទាន់អាចដោះស្រាយបាននៅឡើយ។
លោកបានបន្តថា៖ «គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋសភា បានមកតំបន់របស់យើងកាលខែកញ្ញា និងបានសន្យាថា នឹងធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហារបស់យើងនៅក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍»។ «ទោះយ៉ាងណាក្តី យើងមិនទាន់បានឃើញភាពផ្លាស់ប្តូរនោះនៅឡើយទេ។ យើងមានសុវត្ថិភាពពីការបណ្តេញចេញពីដីធ្លីនិងហិង្សា ប៉ុន្តែយើងត្រូវបានឡោមព័ទ្ធដោយរបង។ ពួកយើងមិនអាចធ្វើស្រែចម្ការលើដីនោះបានទៀតទេ»។
លោក នី ចរិយា នៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានថ្លែងថា អង្គការលោកនឹងយកពេលវេលាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាបែបនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «គណៈកម្មការរដ្ឋសភាកំពុងជួបជាមួយប្រជាជនជាទៀងទាត់…វាមិនដូចកាលពីលើកមុនទេ ដែលគណៈកម្មការមិនខ្វល់»។ «ប្រសិនបើយើងឲ្យពួកគេមានពេលតែពីរបីខែដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដែលអូសបន្លាយរហូតដល់ ១០ ឆ្នាំ វាមិនសមស្របទេ»។
ប្រធានគណៈកម្មការកិច្ចការបរទេស លោក ឈាង វុន ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីការងាររបស់គណៈកម្មការរដ្ឋសភាបច្ចុប្បន្នទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «វាមិនមែនជាគំនិតល្អដែលប្រៀបធៀបអ្វីដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានធ្វើ និងអ្វីដែលយើងបានធ្វើ…យើងនៅតែមានមោទនភាពចំពោះអ្វីដែលគណបក្សប្រជាជនសម្រេចបាននៅក្នុងសភា»៕
លោកស្រី ស៊ុយ សុផាន ប្រធានក្រុមហ៊ុនផានអីុម៉ិច ពេលចេញពីឆ្លើយបំភ្លឺនៅរដ្ឋសភាកាលពីខែតុលា រឿងជម្លោះដីធ្លីនៅបុរីកីឡា។
