ឋានន្តរស័ក្តិលើ ស្មាសិល្បករខ្មែរ
នៅក្នុងខួប ៥ឆ្នាំ ម្តងរបស់មន្ត្រីកងអង្គរក្សនៅបន្ទាយ ទួលក្រសាំង ខេត្តកណ្តាល រយៈពេល ៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃ ទី២ ដល់ ទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤ គេសង្កេតឃើញថា ក្រៅពីមន្ត្រីកងអង្គរក្សផ្សេងៗ គេក៏ភ្ញាក់ផ្អើលផងដែរនៅពេលឃើញវត្តមានសិល្បករ សិល្បការិនីកម្ពុជារាប់រយនាក់បានបង្ហាញវត្តមាននៅក្នុងឯកសណ្ឋាន កងទ័ព ជាមួយនឹងការសម្ញែងឋានន្តរស័ក្តិពេញស្មាទាំងសងខាង។
លោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ ហ៊ីង ប៊ុនហៀង បំពាក់មេដាយ និងឋានន្តរស័ក្តិជូនសិល្បករ និងក្រុមសិល្បករជំនាន់មុន និងក្រោយ។
ជាមួយនឹងភាពសប្បាយរីករាយក្រោយការជួបជុំ និងទទួលបានការបំពាក់មេដាយទទួលស្គាល់ស្នាដៃបន្ថែមនោះ តារាកំប្លែងជើងចាស់នាយ ក្រឹម ដែលមានឈ្មោះពិតថា អ៊ូ ប៊ុណ្ណារ៉ាត់ បានឲ្យដឹងថា លោកបានចូលបម្រើការងារនៅក្នុងកងអង្គរក្សនេះតាំងពីអំឡុង ឆ្នាំ១៩៨៨-១៩៨៩ កាន់អត្តលេខ ០០១ មុនដំបូងគេមកម៉្លេះ តែពេលនោះអង្គភាពមួយនេះមានឈ្មោះផ្សេង។
នាយក្រឹម ដែលលេចធ្លោនៅក្នុងការតាក់តែងរឿងកំប្លែងលើកជើងគណបក្សប្រជាជន បានឲ្យដឹងថា នៅពេលនេះ លោកមានឋានន្តរស័ក្តិវរសេនីយ៍ឯក (ស័ក្តិ ៥) ហើយលោកបានចូលរួមបម្រើកងទ័ពនៅពេលនោះ ដោយស្ម័គ្រចិត្តគ្មានការបង្ខិតបង្ខំនោះទេ។
លោកនិយាយថា៖ «វាជារឿងធម្មតាទេ តែទឹកត្រជាក់ត្រីកុំហើយ ហើយសិល្បករ សិល្បការិនីមានការងារជាកងទ័ពក៏គ្មានអ្វីប្លែកដែរ ព្រោះយើងមានងារជាក្រុមតន្ត្រីកងទ័ព មិនមែនក្រុមកងទ័ពចេញច្បាំងទេ»។
ជាមួយគ្នានោះ លោក អ៊ុក ប៊ុណ្ណារិទ្ធ ហៅនាយ ចាបចៀន ដែលពាក់ស័ក្តិ ៥ លើស្មាផងដែរនោះ បានឲ្យដឹងថា ការងាររបស់ក្រុមតន្ត្រីកងទ័ពមិនមែនចេញច្បាំងទេ តែក្រុមតន្ត្រីនេះមានការងារចុះសម្តែងនៅតាមអង្គភាពនានាទាំងទី ជិតឆ្ងាយ ទាំងនៅតំបន់សង្គ្រាម ដើម្បីផ្តល់កម្លាំងចិត្ត ផ្តល់ភាពរីករាយ និងការកម្សាន្តដល់កងទ័ពដែលមានភារកិច្ចហត់នឿយនៅក្នុងការបំពេញ ការងារជូនជាតិមាតុភូមិ។
អ្នកស្រី នួន សារី ហៅ យាយ យ៉យ ក៏ពាក់ស័ក្តិ ៥ ផងដែរ។ អ្នកស្រីបានឲ្យដឹងថា ក្រុមតន្ត្រីកងទ័ពនេះមានគ្នារាប់រយនាក់ តែត្រូវបែងចែកតាមផ្នែកនីមួយៗ។ ក្នុងនោះមានក្រុមតន្ត្រីកំប្លែង សម្តែងចម្រៀង ល្ខោន យីកេ អាយ៉ៃ និងមានក្រុមជាច្រើនទៀត ហើយផ្នែកនីមួយៗមានអ្នកគ្រប់គ្រងរៀងៗខ្លួន។
ទាំង នាយក្រឹម ចាបចៀន និងយាយយ៉យ សុទ្ធតែបានអះអាងថា ឋានន្តរស័ក្តិរបស់ពួកគេ និងក្រុមសិល្បករទាំងអស់ដែលមានគ្នារាប់រយនាក់សុទ្ធតែមានប្រាក់ បៀវត្សរ៍ប្រចាំខែត្រឹមត្រូវ។
នាយក្រឹម បន្ថែមថា៖ «ពួកយើងថ្វីដ្បិតតែមិនបានចូលសមរភូមិជួរមុខ តែពួកយើងធ្លាប់ឆ្លងកាត់ការងារបម្រើកងទ័ពផ្នែកតន្ត្រីនេះគ្រប់ ការលំបាកអស់ហើយ ទាំងនៅព្រំដែន និងតាមខេត្ត ហើយរឿងជិះរថយន្តទាហាន រថក្រោះ កប៉ាល់ហោះចម្បាំងអីនោះ គឺឆ្លងកាត់អស់ហើយ។ ខ្ញុំគិតថា មហាជនមិនភ្លេចទេ រឿងតារាកំប្លែង កៅអៀក ធ្លាក់យន្តហោះស្លាប់ នោះគឺគាត់ស្ថិតក្នុងបេសកកម្មសម្តែងជូនបងប្អូនកងទ័ពហ្នឹងឯង។ អ៊ីចឹងការទទួលបានឋានន្តរស័ក្តិរបស់ពួកយើងមិនមែនជារឿងងាយទេ»។
លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង បានលើកហេតុផលដ៏សមរម្យមួយថា៖ «សិល្បករទាំងអស់គាត់បានចូលបម្រើកងទ័ពស្ទើរពេញមួយជីវិតទៅហើយ ហើយគាត់ក៏បានបម្រើជាតិផ្នែកសិល្បៈគ្រប់ទីកន្លែងដែរ ដូច្នេះគាត់គួរតែទទួលបានការបំពាក់ស័ក្តិជាបន្តបន្ទាប់អ៊ីចឹង ហើយ»។
សម្រាប់សិល្បករជើងចាស់ដូចជានាយ ក្រឹម ចាបចៀន នាយកុយ យាយយ៉យ លោក ព្រហ្ម ម៉ាញ ជាដើមហាក់គ្មានអ្វីចម្លែកឡើយដែលទទួលបានស័ក្តិលើស្មានោះ តែអ្វីដែលប្លែកគឺតារាជំនាន់ក្រោយ ដែលមិនសូវបានបម្រើជាតិនោះ តែពួកគេភាគច្រើនឃើញតែចូលសកម្មភាពឃោសនាឲ្យបក្សប្រជាជន ក៏មានឋានន្តរស័ក្តិមិនតិចដែរ។
តារាជើងចាស់រៀមច្បងបានបញ្ជាក់ថា៖ «តារាជំនាន់ក្រោយចូលបម្រើកងទ័ពនោះ ដោយសារតែពួកគេស្ម័គ្រចិត្តបម្រើជាតិ តែរឿងឃោសនាបក្សអីនោះ ជារឿងផ្សេង ជាការស្រឡាញ់របស់បុគ្គលម្នាក់ៗប៉ុណ្ណោះ មិនពាក់ព័ន្ធគ្នាទេ»៕
ប្រភពពី ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍