អង្គការអន្តរជាតិអំពាវ នាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះ លែងតំណាងរាស្ត្រ៥រូបជាបន្ទាន់
ក្រុម
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ដោះលែងតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាបន្ទាន់
ដោយសារអ្នកទាំងនោះមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនៃការប្រទូសរ៉ាយរវាងក្រុម
អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
និងកម្លាំងសន្តិសុខរបស់រដ្ឋាភិបាលកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី១៥ កក្កដា
នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យនោះឡើយ។
នាយកប្រតិបត្តិទទួលបន្ទុកកិច្ចការតំបន់អាស៊ីរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch)លោក ប៊្រែដ អាដាម (Brad Adams) កាលពី
ថ្ងៃពុធ ទី១៦ កក្កដា នេះ
បានសម្ដែងការសោកស្ដាយចំពោះអំពើហិង្សាដែលផ្ទុះឡើងរវាងកងសន្តិសុខ
របស់រដ្ឋាភិបាល
និងក្រុមអ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំងដែលលោកចាត់ទុកថាជាទង្វើដ៏
អាក្រក់។
ទោះបី
ជាមានអំពើហិង្សានេះកើតឡើងក៏ដោយ ប៉ុន្តែលោក ប៊្រែដ អាដាម អះអាងថា
ក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សជំទាស់ដែលសមត្ថកិច្ចក្រុងភ្នំពេញ
ចាប់ខ្លួននិងកំពុងតាមចាប់ខ្លួននោះ
គ្មានភស្តុតាងណាមួយដែលអាចបញ្ជាក់ថា ពួកគេជាអ្នកបញ្ជា ឬ
មានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងករណីហិង្សានេះឡើយ៖ «ភស្តុតាង
ដើម្បីចោទប្រកាន់ក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សកាន់អំណាចគឺសូន្យតែម្ដង។
ពួកគេមិនអាចទទួលខុសត្រូវខាងផ្លូវច្បាប់ក្នុងហេតុការណ៍នេះទេ។
ការចាប់ខ្លួនក្រុមតំណាងរាស្ត្រទាំងនេះគឺ
គ្រាន់ជាការប៉ុនប៉ងមួយទៀតរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលប្រើប្រាស់ឱកាសនេះ
ដើម្បីបង្កភាពលំបាកបន្ថែមទៀតដល់ក្រុមប្រឆាំងប៉ុណ្ណោះ។
រដ្ឋាភិបាលត្រូវបញ្ចប់ការរារាំងសិទ្ធិក្នុងការជួបប្រជុំ
និងការសម្ដែងមតិនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
ហើយបើកសេរីភាពឲ្យពលរដ្ឋឈរបញ្ចេញមតិតាមចិត្តចង់។
រដ្ឋាភិបាលគួរចាប់ខ្លួនក្រុមគាំទ្របក្សប្រឆាំង
និងកម្លាំងសន្តិសុខដែលប្រើអំពើហិង្សាដាក់គ្នានោះវិញ»។
សមត្ថកិច្ច
ទីក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ទី១៥ កក្កដា
បានចាប់ខ្លួនក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៥នាក់
រួមមាន អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ លោក ហូរ វ៉ាន់ លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ លោក កែវ
ភិរម្យ និងលោក រៀល ខេមរិន្ទ្រ
ភា្លមៗក្រោយពីមានការផ្ទុះអំពើហិង្សារវាងក្រុមអ្នកគាំទ្របក្ស
ប្រឆាំង និងកងកម្លាំងសន្តិសុខរបស់រដ្ឋាភិបាលកាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ។
មេធាវី
ការពារក្ដីឲ្យក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង លោក សំ សុខគង់
ឲ្យដឹងថា អ្នកទាំង ៥នោះ
ត្រូវបានព្រះរាជអាជ្ញាធរចោទប្រកាន់ពីបទចោទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្ត
បទឧក្រិដ្ឋ និងកុបកម្មប្រឆាំងមន្ត្រីសាធារណៈ
ដែលអាចជាប់ពន្ធនាគារពី ១០ឆ្នាំ ដល់ ២០ឆ្នាំ។
លើសពីនេះតំណាងរាស្ត្រពីរនាក់ទៀតរបស់បក្សប្រឆាំង រួមមាន លោក នុត
រំដួល និងលោក ឡុង រី
កំពុងប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួនក្នុងករណីដូចគ្នានេះដែរ។
ចំណែក
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ
ក៏បានជំរុញរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ
ដោះលែងក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន ៥នាក់
ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ
និងបញ្ឈប់ការតាមចាប់តំណាងរាស្ត្របក្សជំទាស់ចំនួន
២រូបទៀតជាបន្ទាន់។
លោក
ប៊្រែដ អាដាម អះអាងថា
ការចោទប្រកាន់ក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សជំទាស់ទាំងនេះ
ជាការចោទប្រកាន់ដ៏អស់សំណើចមួយ ហើយថា
ការចាប់ខ្លួនពួកគេរឹតតែធ្វើឲ្យស្ថានភាពជាប់គាំងនយោបាយនៅ
កម្ពុជា កាន់តែមានភាពអាក្រក់ទៅ៖ «ខ្ញុំ
គិតថា
វាគ្មានសញ្ញាណាមួយសោះក្នុងការបញ្ចប់ភាពជាប់គាំងនយោបាយនៅ
កម្ពុជា។ វាកាន់តែធ្វើឲ្យស្ថានការនៅកម្ពុជា អាក្រក់ទៅៗ
កាន់តែធ្វើឲ្យក្រុមអ្នកគាំទ្របក្សសង្គ្រោះជាតិខឹងសម្បា
ហើយកាន់តែធ្វើក្រុមប្រឆាំងលំបាកកំណត់ការចរចាដោះស្រាយនយោបាយ
ជាមួយរដ្ឋាភិបាល។
រូបភាពនេះហាក់ដូចជារដ្ឋាភិបាលកំពុងប្រើប្រាស់សម្ពាធរបស់ខ្លួន
ទៅលើបក្សប្រឆាំង ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ
យើងទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលទម្លាក់ការចោទប្រកាន់នេះជាបន្ទាន់
ពីព្រោះការចោទប្រកាន់នេះដូចជារឿងកំប្លុកកំបែ្លងអ៊ីចឹង»។
ប៉ុន្តែ
នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានរបស់ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកាលពីថ្ងៃ
ពុធ ទី១៦ ប្រធានស្តីទីអង្គភាពព័ត៌មាន
និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក កែវ រ៉េមី អះអាងថា
ការចាប់ខ្លួនក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងនេះ
គឺគ្រាន់តែអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ
ហើយមិនប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការចរចាដើម្បីដោះស្រាយភាពជាប់គាំងនយោបាយ
ឡើយ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក បាស៊ីល ហ្វឺណាន់ដូ (Basil Fernando) នាយកប្រតិបត្តិរបស់គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ី ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងទីក្រុងហុងកុង បាន
ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី តាមទូរស័ព្ទថា
ការឃុំខ្លួនតំណាងរាស្ត្រដែលពលរដ្ឋបោះឆ្នោតឲ្យគឺដូចគ្នាទៅនឹងការ
ឃុំឃាំងសំឡេងរបស់ពលរដ្ឋអ៊ីចឹងដែរ។
លោក
បន្តថាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា មិនអាចមានទៅបានទេ
ប្រសិនបើការធ្វើបាតុកម្មរបស់កម្មករ គ្រូបង្រៀន ឬក្រុមតំណាងរាស្ត្រ
ត្រូវបានរឹតត្បិតដោយរដ្ឋាភិបាល៖ «រដ្ឋាភិបាល
ត្រូវបើកសេរីភាពឲ្យពលរដ្ឋពេញលេញក្នុងការធ្វើបាតុកម្មដោយ
ស្របច្បាប់ ជាពិសេសគឺគណបក្សនយោបាយ
និងក្រុមតំណាងរាស្ត្រដែលពលរដ្ឋបានបោះឆ្នោតឲ្យទាំងនោះ»។
លោក
បន្តថាចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតលើកដំបូងនៅឆ្នាំ១៩៩៣
មកមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃវប្បធម៌លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យ
ពលរដ្ឋធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធីមិនដែលឃើញមានការកំណត់ឲ្យបានច្បាស់
លាស់ក្នុងច្បាប់ជាតិរបស់ខ្លួននោះទេ
ដោយសារគណបក្សកាន់អំណាចតែងប្រើកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ខ្លួន
ដើម្បីតបត និងដើម្បីបង្ក្រាបទៅលើក្រុមបាតុករជាញឹកញាប់។
ទាក់ទិន
នឹងបញ្ហានេះដែរ អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក
សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី (Surya Subedi)
បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃពុធ ទី១៦ កក្កដា ថា
អំពើហិង្សាដែលកើតឡើងកាលពីថ្ងៃអង្គារ
បានបង្ហាញឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់អំពីការរួមចង្អៀតនៃដំណើរការលទ្ធិ
ប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ លោកបន្តថា ចាប់តាំងពីខែមករា
អំពើហិង្សានៅកម្ពុជា
ជាសញ្ញាអវិជ្ជមានមួយដល់ការចូលរួមគោរពសិទ្ធិមនុស្សសម្រាប់ទាំងអស់
គ្នា។
ជាង
នេះទៅទៀត បេសកជនពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិរូបនេះ
បានជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បើកទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
និងបើកឲ្យពលរដ្ឋមានសេរីភាពបញ្ចេញមតិជាសាធារណៈឡើងវិញ
ហើយទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលឈប់ប្រើហិង្សាបង្ក្រាបក្រុមបាតុករ
ឬអ្នកតវ៉ាដោយអហិង្សាដូចពេលកន្លងមកទៀត៕
ប្រភពពី វិទ្យុអាស៊ីសេរី
