ថ្នាំសម្រាប់សម្លាប់មេរោគអេដស៏ ខ្លាំងមិនធម្មតា
ឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ឈ្មោះ «ទ្រូវ៉ាដា – Truvada» ត្រូវបានចាត់ទុកជាឱសថសម្រាប់បង្ការ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងមេរោគអេដស៍ (HIV) ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់រហូតដល់ទៅ ៩២% ឯណោះ។ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ «គណៈកម្មការជាតិត្រួតពិនិត្យគុណភាពចំណីអាហារនិងឱសថ – Food and Drugs Administration» នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចជា «អង្គការសុខភាពពិភពលោក – World Health Organization» បានអនុម័ត (approve) ឲ្យប្រើប្រាស់ Truvada ជាផ្លូវការជា៖ ១- ឱសថសម្រាប់បង្ការការឆ្លងមេរោគអេដស៍ (ចំពោះអ្នកដែលមិនទាន់មានមេរោគអេដស៍នៅក្នុងខ្លួន) និង ២- ជាឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ (anti-retroviral) ចំពោះអ្នកដែលមានមេរោគអេដស៍នៅក្នុងខ្លួន។
តើឱសថ Truvada មានប្រវត្តិសាវតារយ៉ាងដូចម្ដេចខ្លះ?
ឱសថ Truvada ជាផលិតផលរបស់ក្រុមហ៊ុន Gilead ដែលមានជំនាញខាងផលិតឱសថពូកែសក្ដិសិទ្ធិ ប៉ុន្តែតម្លៃឱសថមួយមុខរបស់ Gilead ក៏មិនធម្មតាដែរ។ តម្លៃសម្រាប់ការទៅទិញដល់កន្លែងពីក្រុមហ៊ុន Gilead ផ្ទាល់តែម្ដងគឺមានពីរប្រភេទ មានតម្លៃ ៨០០០ ដុល្លារ និង ១៤០០០ ដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ទៅតាមប្រភេទឱសថមានការធានារ៉ាប់រង និងគ្មានការធានា។ ចំពោះការទិញនៅតាមឱសថស្ថាន តម្លៃក្នុងមួយកំប៉ុង (៣០ គ្រាប់) ចន្លោះពីជាង ១៣០០ – ជាង ១៥០០ ដុល្លារ។ នេះជាតម្លៃប្រហាក់ប្រហែល និងអាស្រ័យទៅតាមតំបន់។
ឱសថ Truvada ជាផលិតផលរបស់ក្រុមហ៊ុន Gilead ដែលមានជំនាញខាងផលិតឱសថពូកែសក្ដិសិទ្ធិ ប៉ុន្តែតម្លៃឱសថមួយមុខរបស់ Gilead ក៏មិនធម្មតាដែរ។ តម្លៃសម្រាប់ការទៅទិញដល់កន្លែងពីក្រុមហ៊ុន Gilead ផ្ទាល់តែម្ដងគឺមានពីរប្រភេទ មានតម្លៃ ៨០០០ ដុល្លារ និង ១៤០០០ ដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ទៅតាមប្រភេទឱសថមានការធានារ៉ាប់រង និងគ្មានការធានា។ ចំពោះការទិញនៅតាមឱសថស្ថាន តម្លៃក្នុងមួយកំប៉ុង (៣០ គ្រាប់) ចន្លោះពីជាង ១៣០០ – ជាង ១៥០០ ដុល្លារ។ នេះជាតម្លៃប្រហាក់ប្រហែល និងអាស្រ័យទៅតាមតំបន់។
Truvada ជាប្រភេទថ្នាំគ្រាប់មូល និងគ្រាប់ទ្រវែង មួយកំប៉ុងមាន ៣០ គ្រាប់ មានប្រភេទ ២០០ មិល្លីក្រាម និង ៣០០ មិល្លីក្រាម។ ក្នុងមួយថ្ងៃ គេអាចលេប Truvada តែមួយគ្រាប់គត់ ហើយត្រូវលេបទៀងម៉ោង។ តាមរយៈការពិសោធគុណភាពឱសថនេះចំពោះការឆ្លងមេរោគអេដស៍ បង្ហាញថាវាមានប្រសិទ្ធភាពបង្ការមិនឲ្យឆ្លងមេរោគអេដស៍រហូតដល់ ៩២% (ចំពោះអ្នកមិនមានមេរោគអេដស៍ក្នុងខ្លួន ហើយលេបឱសថ Truvada ប្រចាំថ្ងៃ)។
ហេតុអ្វីបានជា Truvada អាចទប់ស្កាត់មិនឲ្យឆ្លងមេរោគអេដស៍?
តាមពិត ក្រោយពេលលេបថ្នាំ Truvada មិនមែនមានន័យថាមេរោគអេដស៍មិនចូលក្នុងខ្លួនមនុស្សទេ គឺចូលក្នុងសរសៃឈាម។ ប៉ុន្តែឥទ្ធិពលរបស់ថ្នាំ វាទប់ស្កាត់មេរោគអេដស៍ មិនឲ្យចាប់តោងកោសិកានៅក្នុងឈាមដើម្បីរស់បាន ព្រោះមេរោគអេដស៍រស់ដោយសារស៊ីកោសិកានៅក្នុងសរសៃឈាមរបស់មនុស្ស។ ឱសថនេះអាចគ្រប់គ្រងអង់ហ្ស៊ីម (Enzyme) នៅក្នុងឈាម មិនឲ្យមេរោគអេដស៍ទៅក្បែរអង់ហ្ស៊ីម។ ដូចនេះ មុននិងក្រោយ មេរោគអេដស៍ដែលចូលក្នុងខ្លួនមនុស្ស គង់តែស្លាប់ដដែល ព្រោះរកអ្វីចិញ្ចឹមជីវិត និងបំបែកខ្លួនមិនបាន។
តាមពិត ក្រោយពេលលេបថ្នាំ Truvada មិនមែនមានន័យថាមេរោគអេដស៍មិនចូលក្នុងខ្លួនមនុស្សទេ គឺចូលក្នុងសរសៃឈាម។ ប៉ុន្តែឥទ្ធិពលរបស់ថ្នាំ វាទប់ស្កាត់មេរោគអេដស៍ មិនឲ្យចាប់តោងកោសិកានៅក្នុងឈាមដើម្បីរស់បាន ព្រោះមេរោគអេដស៍រស់ដោយសារស៊ីកោសិកានៅក្នុងសរសៃឈាមរបស់មនុស្ស។ ឱសថនេះអាចគ្រប់គ្រងអង់ហ្ស៊ីម (Enzyme) នៅក្នុងឈាម មិនឲ្យមេរោគអេដស៍ទៅក្បែរអង់ហ្ស៊ីម។ ដូចនេះ មុននិងក្រោយ មេរោគអេដស៍ដែលចូលក្នុងខ្លួនមនុស្ស គង់តែស្លាប់ដដែល ព្រោះរកអ្វីចិញ្ចឹមជីវិត និងបំបែកខ្លួនមិនបាន។
ម្យ៉ាងទៀត មូលហេតុដែលអ្នកមានមេរោគអេដស៍ក្នុងខ្លួន កាន់តែទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង មកពីកោសិកាសេដេកាត់ (CD4) ត្រូវមេរោគអេដស៍បំផ្លាញអស់ច្រើន។ ពេលលេបឱសថ Truvada អ្នកជំងឺអាចកើនចំនួនកោសិកាសេដេកាត់ឡើងវិញ ចំណែកចំនួនមេរោគអេដស៍មិនអាចកើតថ្មីទេ មានតែថយចុះជាលំដាប់។ នេះបើយោងតាមគេហទំព័ររបស់ក្រុមហ៊ុន Gilead ដែលផលិតឱសថ Truvada។
ថ្វីត្បិត Truvada មានប្រសិទ្ធភាពទប់ស្កាត់ការឆ្លងមេរោគអេដស៍ខ្ពស់ ប៉ុន្តែវាទប់ស្កាត់បានតែមេរោគអេដស៍ទេ ចំណែកមេរោគដទៃទៀត ដែលឆ្លងតាមការរួមរ័ក ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថា «ជំងឺកាមរោគ – Sexually Transmitted Diseases» គឺឱសថ Truvada មិនអាចទប់ស្កាត់បានទេ។ ហេតុនេះហើយ បានជាអ្នកជំនាញខ្លះយល់ថា យ៉ាងហោចណាស់ស្រោមអនាម័យនៅតែជាជំរើសល្អប្រសើរ ក្នុងការទប់ស្កាត់ការឆ្លងមេរោគតាមការរួមរ័កគ្នា បានមួយគ្រប់គ្រឿង។ អ្វីដែលសំខាននៅត្រង់ថា អស់លោកខ្លះមិនចង់ប្រើស្រោមអនាម័យ ឬមិនដែលប្រើ។ ដូចនេះ Truvada ជាដំណោះស្រាយថ្មីចំពោះការមិនប្រើស្រោមអនាម័យ៕
កំណត់សម្គាល់ ៖ ឱសថ Truvada ក៏ប៉ះពាល់សុខភាពមិនតិចទេ ដូចនេះ មុននឹងសម្រេចចិត្តប្រើប្រាស់ឱសថនេះ ត្រូវអស់លោកអ្នក ពិភាក្សាឲ្យបានម៉ត់ចត់បំផុត ជាមួយអ្នកជំនាញខាងមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍។ Truvada មិនមែនជាឱសថព្យាបាលជំងឺអេដស៍ ឲ្យជាសះស្បើយទាំងស្រុង (cure) ទេ (ចំពោះអ្នកដែលមានមេរោគអេដស៍ក្នុងខ្លួន មុនពេលលេបថ្នាំនេះ) ប៉ុន្តែវាជួយកាត់បន្ថយចំនួនមេរោគឲ្យស្ថិតក្នុងអត្រាទាបជានិច្ច។ ចំណែកអ្នកដែលមិនមានមេរោគអេដស៍ក្នុងខ្លួន ប្រសិនបើលេបឱសថនេះប្រចាំថ្ងៃ អាចមានប្រសិទ្ធភាពទប់ស្កាត់មេរោគអេដស៍ (prevent) ៩២% ក្នុងករណីមិនប្រើស្រោមអនាម័យពេលរួមរ័ក។ នេះជាការអះអាងរបស់អ្នកជំនាញ។
ប្រែសម្រួល ៖ អន សំអាង
ប្រភព៖ theguardian.com , Los Angeles Times , newsweek.com និង Bloomberg.com