ករណីធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 ឆ្នាំ១៩៩៦ ជាឧទាហរណ៍ដ៏ល្អសម្រាប់បកស្រាយករណីធ្លាក់ QZ8501
ខាងក្រោមនេះ ជាអត្ថបទបែបវិភាគស្ដីពីការផ្គូផ្គងគ្នារវាងករណីធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 របស់សហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីឆ្នាំ១៩៩៦ និងយន្តហោះ QZ8501 របស់ក្រុមហ៊ុន AirAsia កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៤។ ករណីទាំងពីរនេះស្រដៀងគ្នា ដូចនេះ តិចឬច្រើន គេអាចយកម៉ូដែលបកស្រាយព្រឹត្តិការណ៍ ចេញពី McDonnell សម្រាប់បកស្រាយករណី QZ8501។
ប្រអប់ខ្មៅទាំងពីរគ្រឿង ដែលបំពាក់នៅកន្ទុយយន្តហោះ និងនៅបន្ទប់អ្នកបើកបរយន្តហោះ QZ8501 ត្រូវអ្នកមុជទឹកឥណ្ឌូណេស៊ីស្រង់បានពីក្នុងទឹកសមុទ្រហើយ រង់ចាំអ្នកជំនាញបកស្រាយ (ស្រង់បានកាលពីថ្ងៃទី១២ និង ១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥)។ ដោយសារករណីធ្លាក់យន្តហោះ QZ8501 ស្រដៀងនឹងករណីធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglass DC-9 កាលពីជិត ២០ ឆ្នាំមុន។
សូមរំឭកថយក្រោយបន្តិច ទៅដល់ព្រឹត្តិការណ៍ធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ VluJet ជើងហោះហើរ 592។ លោក J.F. Joseph ជាអ្នកស៊ើបអង្កេតសំណុំរឿងនោះ។ លោកបានរៀបរាប់ថាសំឡេងនៅក្នុងប្រអប់ខ្មៅឮសូរក្លិកក្លក់ៗ ដូចម៉ាស៊ីនបាញ់ឃ្លី (pinball machine)។
ក្រៅពីនោះ គេឮសំឡេងកុងតាក់ ហាក់ដូចជាបិទបើកៗ នៅពេលដែលបុគ្គលិកនៅក្នុងយន្តហោះព្យាយាមស្ដារស្ថានការណ៍ និងបញ្ជាយន្តហោះ។ ប៉ុន្តែទោះបីខំប្រឹងយ៉ាងណា ក៏ជាការឥតប្រយោជន៍ ព្រោះស្លាបយន្តហោះត្រូវភ្លើងឆេះយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ។ តាមរយៈទិន្នន័យដែលទទួលបានពី «ឧបករណ៍ថតសំឡេងអ្នកបើកបរ – cockpit voice recorder» លោកស្ដាប់ឮសំឡេងមនុស្សស្រីស្រែកថា «មានភ្លើងឆេះ! មានភ្លើងឆេះ!»។
រំលងបានបីនាទី យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 ក៏បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងតំបន់សួនឧទ្យាន Florida Everglades កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៦ ហើយបណ្ដាលឲ្យអ្នកជិះនៅក្នុងនោះស្លាប់ចំនួន ១១០ នាក់ (ស្លាប់ទាំងអស់ ទាំងអ្នកដំណើរ និងបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន)។
ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 នេះជិត ២០ ឆ្នាំ សេចក្ដីលម្អិតនៃការធ្លាក់នោះ គឺជាទុន ឬគន្លឹះដ៏សំខាន់សម្រាប់ការបកស្រាយករណីធ្លាក់យន្តហោះរបស់ក្រុមហ៊ុន AirAsia ជើងហោះហើរ QZ8501 ដែលនៅពេលនេះប្រអប់ខ្មៅទាំងពីរគ្រឿងកំពុងស្ថិតក្នុងដៃអ្នកជំនាញ ហើយទិន្នន័យក៏ត្រូវបានស្រាវចេញហើយដែរ រង់ចាំតែការបកស្រាយប៉ុណ្ណោះ។ ឧទាហរណ៍ មូលហេតុអ្វីបានជា QZ8501 ធ្លាក់ក្នុងទឹកសមុទ្រ?
យន្តហោះ QZ8501 ហោះក្នុងរយៈកម្ពស់ ៩៨០០ ម៉ែត្រ (ជិតដប់គីឡូ) ពីដី ហើយអាកាសយានិកបានសុំហោះឡើងឲ្យខ្ពស់លើសនេះទៀត ពោលគឺចង់ហោះឲ្យផុតដុំពពកទាំងឡាយដែលនៅលើមេឃ។ ពីរនាទីក្រោយ ទើប «អង្គភាពត្រួតពិនិត្យចរាចរណ៍ជើងអាកាស – air traffic controller» ឆ្លើយតបទៅវិញ ប៉ុន្តែគ្មានចម្លើយតបទៅវិញទេ។
កាលណោះ មានខ្យល់កន្ត្រាក់ និងព្យុះភ្លៀង ផ្គររន្ទះបាញ់ផូងផាំង នៅលើផ្ទៃអាកាសដែល QZ8501 ហោះកាត់ ប៉ុន្តែមិនមែនតែ QZ8501 ទេដែលហោះតាមផ្លូវនោះ គឺយន្តហោះដទៃទៀតក៏ហោះទៅមកតាមផ្លូវនោះផងដែរ ហេតុអ្វីក៏មិនអី មកអីតែ QZ8501? ថ្ងៃនោះ យន្តហោះដទៃទៅដល់គោលដៅដោយសុវត្ថិភាព ប្លែកអ្វីតែ QZ8501 ត្រូវធ្លាក់កណ្ដាលសមុទ្រ។ ដូចនេះ មានតែប្រអប់ខ្មៅទាំងពីរនេះហើយ អាចបកស្រាយអាថ៌កំបាំងផងទាំងពួង៕
ប្រែសម្រួល ៖ អន សំអាង
ទស្សនាវីដេអូជីវចល ស្ដីពីហេតុការណ៍ធ្លាក់យន្តហោះម៉ាក McDonnell Douglas DC-9-32 របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ ValueJet ជើងហោះហើរ 592 កាលពីឆ្នាំ១៩៩៦
ប្រអប់ខ្មៅទាំងពីរគ្រឿង ដែលបំពាក់នៅកន្ទុយយន្តហោះ និងនៅបន្ទប់អ្នកបើកបរយន្តហោះ QZ8501 ត្រូវអ្នកមុជទឹកឥណ្ឌូណេស៊ីស្រង់បានពីក្នុងទឹកសមុទ្រហើយ រង់ចាំអ្នកជំនាញបកស្រាយ (ស្រង់បានកាលពីថ្ងៃទី១២ និង ១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥)។ ដោយសារករណីធ្លាក់យន្តហោះ QZ8501 ស្រដៀងនឹងករណីធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglass DC-9 កាលពីជិត ២០ ឆ្នាំមុន។
សូមរំឭកថយក្រោយបន្តិច ទៅដល់ព្រឹត្តិការណ៍ធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ VluJet ជើងហោះហើរ 592។ លោក J.F. Joseph ជាអ្នកស៊ើបអង្កេតសំណុំរឿងនោះ។ លោកបានរៀបរាប់ថាសំឡេងនៅក្នុងប្រអប់ខ្មៅឮសូរក្លិកក្លក់ៗ ដូចម៉ាស៊ីនបាញ់ឃ្លី (pinball machine)។
ក្រៅពីនោះ គេឮសំឡេងកុងតាក់ ហាក់ដូចជាបិទបើកៗ នៅពេលដែលបុគ្គលិកនៅក្នុងយន្តហោះព្យាយាមស្ដារស្ថានការណ៍ និងបញ្ជាយន្តហោះ។ ប៉ុន្តែទោះបីខំប្រឹងយ៉ាងណា ក៏ជាការឥតប្រយោជន៍ ព្រោះស្លាបយន្តហោះត្រូវភ្លើងឆេះយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ។ តាមរយៈទិន្នន័យដែលទទួលបានពី «ឧបករណ៍ថតសំឡេងអ្នកបើកបរ – cockpit voice recorder» លោកស្ដាប់ឮសំឡេងមនុស្សស្រីស្រែកថា «មានភ្លើងឆេះ! មានភ្លើងឆេះ!»។
រំលងបានបីនាទី យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 ក៏បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងតំបន់សួនឧទ្យាន Florida Everglades កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៦ ហើយបណ្ដាលឲ្យអ្នកជិះនៅក្នុងនោះស្លាប់ចំនួន ១១០ នាក់ (ស្លាប់ទាំងអស់ ទាំងអ្នកដំណើរ និងបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន)។
ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ធ្លាក់យន្តហោះ McDonnell Douglas DC-9 នេះជិត ២០ ឆ្នាំ សេចក្ដីលម្អិតនៃការធ្លាក់នោះ គឺជាទុន ឬគន្លឹះដ៏សំខាន់សម្រាប់ការបកស្រាយករណីធ្លាក់យន្តហោះរបស់ក្រុមហ៊ុន AirAsia ជើងហោះហើរ QZ8501 ដែលនៅពេលនេះប្រអប់ខ្មៅទាំងពីរគ្រឿងកំពុងស្ថិតក្នុងដៃអ្នកជំនាញ ហើយទិន្នន័យក៏ត្រូវបានស្រាវចេញហើយដែរ រង់ចាំតែការបកស្រាយប៉ុណ្ណោះ។ ឧទាហរណ៍ មូលហេតុអ្វីបានជា QZ8501 ធ្លាក់ក្នុងទឹកសមុទ្រ?
យន្តហោះ QZ8501 ហោះក្នុងរយៈកម្ពស់ ៩៨០០ ម៉ែត្រ (ជិតដប់គីឡូ) ពីដី ហើយអាកាសយានិកបានសុំហោះឡើងឲ្យខ្ពស់លើសនេះទៀត ពោលគឺចង់ហោះឲ្យផុតដុំពពកទាំងឡាយដែលនៅលើមេឃ។ ពីរនាទីក្រោយ ទើប «អង្គភាពត្រួតពិនិត្យចរាចរណ៍ជើងអាកាស – air traffic controller» ឆ្លើយតបទៅវិញ ប៉ុន្តែគ្មានចម្លើយតបទៅវិញទេ។
កាលណោះ មានខ្យល់កន្ត្រាក់ និងព្យុះភ្លៀង ផ្គររន្ទះបាញ់ផូងផាំង នៅលើផ្ទៃអាកាសដែល QZ8501 ហោះកាត់ ប៉ុន្តែមិនមែនតែ QZ8501 ទេដែលហោះតាមផ្លូវនោះ គឺយន្តហោះដទៃទៀតក៏ហោះទៅមកតាមផ្លូវនោះផងដែរ ហេតុអ្វីក៏មិនអី មកអីតែ QZ8501? ថ្ងៃនោះ យន្តហោះដទៃទៅដល់គោលដៅដោយសុវត្ថិភាព ប្លែកអ្វីតែ QZ8501 ត្រូវធ្លាក់កណ្ដាលសមុទ្រ។ ដូចនេះ មានតែប្រអប់ខ្មៅទាំងពីរនេះហើយ អាចបកស្រាយអាថ៌កំបាំងផងទាំងពួង៕
ប្រែសម្រួល ៖ អន សំអាង
ទស្សនាវីដេអូជីវចល ស្ដីពីហេតុការណ៍ធ្លាក់យន្តហោះម៉ាក McDonnell Douglas DC-9-32 របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ ValueJet ជើងហោះហើរ 592 កាលពីឆ្នាំ១៩៩៦
ប្រភព៖ Bloomberg , Daily Mail និង wikpedia.org
